Utwór „Na wieży Babel” pochodzi z tomu „Sól” wydanego w 1962 roku. Wiersz powstał zapewne pod wpływem obserwacji relacji międzyludzkich.
Analiza i interpretacja utworu
Sytuacja liryczna określona jest przez dialog pomiędzy dwojgiem kochanków. Jest to jednak dialog pozorny, ponieważ jego uczestnicy wypowiadają kwestie, które nie są ze sobą bezpośrednio związane. Stąd można nawet mówić o prezentacji dwóch autonomicznych monologów.
W przypadku tego wiersza podmiot liryczny jest ukryty. Czytelnik wprost daną ma tylko rozmowę, która nie wydaje się być uporządkowana przez jakąś nadrzędną instancję. Przypomina to formę dramatyczną, jednak w głębokiej strukturze wiersza jest ukryty podmiot, który dopuszcza do wypowiedzenia poszczególnych kwestii i w ten, a nie inny, sposób je organizuje. Dlatego myśli zawarte w utworze należy wiązać z podmiotem lirycznym, który – pomimo wprowadzenia dwójki bohaterów lirycznych – pozostaje jednolity.
Tytuł wiersza jest ważną wskazówką dla interpretatora. Odwołuje się bowiem do biblijnej historii budowniczych, którzy byli tak pyszni, iż wymyślili, że zbudują wieżę sięgającą swym wierzchołkiem nieba. Bóg ukarał zarozumiałych konstruktorów mieszając ich języki. Nagle okazało się, że każdy z nich mówi innym, w związku z czym dalsza budowa stała się niemożliwa.
W wierszu mamy podobną sytuacje. Dwoje kochanków próbuje rozmawiać o swojej miłości, ale kompletnie im się to nie udaje. Każde z nich skoncentrowane jest na sobie i nie chce wysłuchać drugiej strony. Dialog zamienia się w ten sposób w dwa oddzielne monologi. Zaskakujące jest zakończenie utworu. Okazuje się, że jest jednak rzecz, co do której oboje się zgadzają: należy zakończyć, metaforycznie rzecz ujmując, budowanie ich wieży – relacji miłości. Całe przesłanie wiersza skoncentrowane jest na przekazaniu tego, jak trudne jest budowanie jakiegokolwiek związku między ludźmi, jeśli nie ma w nim zasadniczej woli wzajemnego wysłuchania się. Egoizm zabija porozumienie.
Ciekawe jest, w jaki sposób autorka uzyskała wrażenie niezrozumienia, które panuje między kochankami. Stosuje przede wszystkim pytania pozostające pytaniami retorycznymi, ponieważ nie ma na nie żadnej odpowiedzi. Wykorzystana jest również symultaniczność (jednoczesność) wypowiedzi, co potęguje chaos pozornej rozmowy.