Konstrukcja bohaterów powieści Victoria Hugo jest szczególna – pisarz zróżnicował stworzone przez siebie postaci pod względem szczegółowości biografii i jej skomplikowania. Uwypukla cechy charakterów poprzez wykorzystanie odpowiednich środków stylistycznych np. porównań czy metafor. Niektórzy zostają przyrównani do zwierząt lub postaci mitologicznych.
Hugo zarysował losy bohaterów, kierując się schematem nierówności społecznej, przy czym odrzuca zasadę tzw. determinizmu społecznego. Oznacza to, że bohaterowie raczej niskiego pochodzenia jak np. inspektor Javert, mają szansę piąć się wysoko po szczeblach kariery zawodowej. Zachodzi również proces odwrotny – obywatele zamożni, pochodzący ze stanu wysokiego (np. Gillenormand), nie mają dożywotnio zagwarantowanego życia w dostatku i luksusie.
Francuski pisarz skonstruował relacje między poszczególnymi bohaterami na zasadzie swoistego układu przypominającego układ słoneczny. Centrum, ośrodkiem i główną osobą, łączącą pozostałe jest Valjean. Każda postać Nędzników jest z nim, mniej lub bardziej, związana. Do pierwszoplanowych bohaterów, których najwięcej łączy z galernikiem należą biskup, Fantyna i Kozeta. Bohaterowie z drugiego i trzeciego planu powieści nawiązują relacje z pierwszoplanowymi, ale już nie z samym Valjeanem – jest to np. pani Victurnien czy Anzelm. Na kartach książki pojawiają się także kreacje historyczne, umieszczone we wspomnieniach i wypowiedziach bohaterów teraźniejszych np. Napoleon Bonaparte czy Ludwik Filip I.
Victor Hugo dużą wagę przywiązał do przedstawienia bohatera zbiorowego, którym w Nędznikach jest lud. Pod tym pojęciem należy rozumieć klasę robotników, rzemieślników i studentów. Lud ten stanowi ogromną siłę, która jednak, nierzadko niezorientowana wystarczająco w realiach obyczajowych i politycznych kraju, nie jest zdolna do podejmowania przemyślanych decyzji. Niejednokrotnie autor podkreśla siłę sprawdzą ludu zaznaczając, że to właśnie jego wspólnotowe działania doprowadziły do ukształtowania się odpowiednich systemów politycznych i objęcia władzy przez określone rody. Próbując odpowiedzieć na pytanie jakiego typu osoby znajdują się w tej grupie, nic nie możemy orzec jednoznacznie. Granice ludu są niedopowiedziane, płynne. W rzeczywistości każdy obywatel, który pragnie walki z niesprawiedliwością, może zostać do niej zaliczony.