Gustaw Herling-Grudziński urodził się w 1919 roku. Jeszcze przed wojną debiutował w warszawskiej „Kuźni młodych”. Dzieciństwo spędził w Kielcach. Po ukończeniu liceum podjął studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Po dwóch latach naukę przerwała wojna. Razem z przyjaciółmi Herling-Grudziński zawiązał pierwszą w kraju organizację konspiracyjną – Polską Ludową Akcję Niepodległościową (PLAN).
W 1940 r. został aresztowany przez NKWD i oskarżony o szpiegostwo na rzecz Niemiec. Skazano go na 5 lat pozbawienia wolności. Herling-Grudziński trafił do obozu pracy przymusowej w Jercewie koło Archangielska. Straszliwe warunki życia i nieludzki wysiłek przy wycince drzew opisał w swojej najbardziej znanej książce pt.: „Inny świat”. Była to jedna z pierwszych publikacji wiernie oddająca świat, w jakim żyli więźniowie łagrów.
![]() |
Gustaw Herling-Grudziński - zdjęcie NKWD (1940, Grodno) |
W 1942 roku Grudziński dowiedział się, że między władzami polskimi na emigracji i Związkiem Radzieckim został podpisany układ, na mocy którego Polacy mieli być zwolnieni z więzień i obozów radzieckich. Oczekiwał, że również zostanie objęty amnestią, jednak rozkaz zwolnienia go z obozu nie nadchodził. W tej sytuacji Grudziński postanowił podjąć głodówkę. Jego upór i