Biografia
Mieczysław Jastrun to poeta, eseista orz tłumacz poezji francuskiej, rosyjskiej i niemęckiej. Urodził się w Korolówce koło Włodawy (obecnie województwo lubelskie) w 1903 roku, w rodzinie żydowskiej. Po narodzinach nadano mu imię Mojsze Agatsztein. Był synem lekarza i to właśnie praca ojca powodowała, że rodzina często zmieniała miejsce zamieszkania.
W latach 1915-1919 przyszły poeta przebywał w Krakowie, gdzie uczęszczał do gimnazjum. Gdy w 1919 wybuchła wojna polsko-bolszewicka Jastrun zaciągnął się do wojska, jednak w walkach nie brał udziału ze względu na chorobę (tyfus). W międzyczasie razem z bratem przyjęli sakrament Chrztu św. w kościele parafialnym w Jodłowej, a do Krakowa już nie powrócił. Gimnazjum ostatecznie ukończył w Tarnowie. Po zdaniu matury został studentem polonistyki, germanistyki i filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim. W tym okresie zadebiutował wierszem Wielki Wóz na łamach warszawskiego czasopisma „Skamander”. Studia zakończył w 1929 roku, zyskując stopień naukowy doktora.
W 1925 roku ukazał się jego debiutancki tomik wierzy pt. Spotkanie w czasie. Po ukończeni studiów poświęcił się pracy polonisty i propedeutyki filozofii w kolbuszowskim gimnazjum. Jednocześnie był członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich oraz PEN Clubu.
Rozwijał swoją twórczość literacką publikując wiersze, artykuły i przekłady językowe. Po wybuchu II wojny światowej przedostał się do Lwowa okupowanego wówczas przez Sowietów. Przekładał tam klasyczną literaturę rosyjską i ukraińską. Redagował także szkolne podręczniki w języku polskim. Od 17 września 1940 roku był członkiem Związki Radzieckich Pisarzy Ukrainy.
Gdy w 1941 roku Niemcy zajęli Lwów, Mieczysław Jastrun przeniósł się do Warszawy, gdzie pod pseudonimem Jan Klonowicz współpracował z prasą podziemną.
Gdy wojna się skończyła Jastrun wstąpił Polskiej Partii Robotniczej. Mieszkał w Lublinie (tam współpracował z pismem „Odrodzenie”) oraz w Łodzi (pracował jako zastępca redaktora naczelnego „Kuźnicy”). „Kuźnica” była pismem przesiąkniętym ideologią marksistowską, a Jastrun przez pewien czas pisywał utwory o charakterze socrealistycznym.
Od 1949 roku poeta na stałe osiadł w Warszawie, gdzie ożenił się z Mieczysławą Buczkówną. Owocem ich małżeństwa był syn Tomasz. Jastrun prowadził bogatą działalność pisarską i artystyczną. Wykładał również na Uniwersytecie Warszawskim. Współzałożył czasopismo „Europa”, które jednak nie zostało dopuszczone do wydawania przez Władysława Gomułkę, wówczas wystąpił również z PZPR.
Należał do grupy sygnatariuszy Listu 34, czyli elity intelektualnej stającej w obronie wolności słowa.
Mieczysław Jastrun jest laureatem wielu nagród literackich za swoją twórczość i działalność translatorską – m.in. Nagroda Polskiego PEN Clubu, Nagroda im. A. Jurzykowskiego w Nowym Jorku.
Zmarł w Warszawie w 1983 roku.
 |
|
zdjęcie Mieczysława Jastruna, fragment zdjęcia:http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Bundesarchiv_Bild_183-S98592,_Berlin,_Deutscher_Schriftsteller-Kongress.jpg |
Twórczość
Debiutancki tomik wierszy Mieczysława Jastruna ukazał się w 1929 roku (w tym samym roku poeta skończył studia ze stopniem doktora). Były to wiersze pod wspólnym tytułem Spotkanie w czasie.
Ciekawym świadectwem rozrachunku z okresem swojego politycznego angażowania był tom wierszy Gorący popiół (1956).
Jastrun jest reprezentantem poezji refleksyjno-filozoficznej oraz moralistycznej. Już jego utwory powstałe prze wybuchem wojny zawierały liczne refleksje na temat historii. Często poruszał poeta temat czasu, przemijania oraz pamięci.
Jeśli idzie o formę utworów, to zawsze bliska była ona wzorcom klasycznej poezji – Jastrun lubił regularną rytmikę i rymy, jego wiersze zawsze brzmiały subtelnie i śpiewnie.
Mieczysław Jastrun napisał wiele utworów poetyckich oraz liczne formy prozaiczne. Był również znakomitym eseistą.
Eseje
Mickiewicz, PIW, Warszawa 1949.
Poeta i dworzanin. Rzecz o Janie Kochanowskim, PIW, Warszawa 1954.
Wizerunki. Szkice literackie, PIW, Warszawa 1956.
Między słowem a milczeniem, PIW, Warszawa 1960.
Mit śródziemnomorski, PIW, Warszawa 1962.
Wolność wyboru, PIW, Warszawa 1969.
Sytuacja poezji, (1971)
Walka o słowo, Czytelnik, Warszawa 1973.
Podróż do Grecji, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1978.