Biografia
Polska historyk i historyk sztuki urodzona 11 sierpnia 1898 roku w Dolnej Austrii. Uznana działaczka polonii we Włoszech.
Pochodziła z arystokratycznego roku herbu Zadora – była hrabianką, córką hrabiego Karola Lanckorońskiego.
Gimnazjum ukończyła w Wiedniu, a w latach 1917-1921 studiowała tam historię sztuki, a w 1926 obroniła doktorat. Interesowała ją głównie sztuka baroku i twórczością Michała Anioła. W 1935 roku habilitowała się pracą Dekoracja malarska kościoła Il Gesu w Rzymie na Uniwersytecie we Lwowie. Została tam zatrudniona jako kierownik katedry historii sztuki na Wydziale Humanistycznym. W swojej pracy zawodowej odbyła wiele podroży naukowych do Anglii i Holandii.
Po śmierci ojca w 1933 roku zajmowała się także administracją rodzinnych dóbr w Małopolsce. Ciekawostką jest, że była również modelką do rysunków Jacka Malczewskiego.
W trakcie wybuchu II wojny światowej przebywała we Lwowie. Dalej pracowała na Uniwersytecie, ale zaangażowała się także w działalność konspiracyjną. Skorzystała z możliwości wymiany ludności między terenami polskimi okupowanymi przez ZSRR i hitlerowskie Niemcy i przeszła 3 maja 1940 r. na ziemie okupowane przez Niemcy.
Służyła w Związku Walki Zbrojnej oraz w Armii Krajowej w stopniu porucznika.
W 1942 roku wróciła do Lwowa z zamiarem zorganizowania filii Komitetu Polskiego. W Stanisławowie została jednak aresztowana przez Gestapo. Podczas przesłuchań poznała szczegóły dot. mordów lwowskich profesorów. Przekazała je potem w tzw. Raporcie Karli Lanckorońskiej. Jej zeznania okazały się ważnym dowodem w wyjaśnieniu zbrodni lwowskiej.
Po zakończeniu wojny zamieszkała we Włoszech – współpracowała z korpusem gen. Andersa jako oficer prasowy. Organizowała studia dla zdemobilizowanych żołnierzy. W 1945 zainicjowała powstanie Polskiego Instytutu Historycznego w Rzymie. Członek-założyciel Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.
Zmarła 25 sierpnia 2002 roku w Rzymie, została pochowana na cmentarzu Campo Verano.
W 1990 roku została członkiem Polskiej Akademii Umiejętności. Otrzymała także honorowe doktoraty Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego, Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie.
 |
|
Karolina Lanckorońska, źródło: Centralne Archiwum Wojskowe/ www.wikipedia.org.pl |
Została uhonorowana licznymi odznaczeniami:
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (1991)
Krzyż Walecznych (1942)
Brązowy Krzyż Zasługi z Mieczami (1965)
Krzyż Armii Krajowej (1968)
Krzyż Kombatancki Stowarzyszenia Polskich Kombatantów (1988)
Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (1997)
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego (1998) nadany przez Jana Pawła II z okazji 100. rocznicy urodzin
Medal Polonia Mater Nostra Est (2001)
Złota odznaka honorowa Koła Lwowian w Londynie (1970)
Książki
Karolina Lanckorońska jest autorką swego rodzaju wspomnień, pamiętnika z czasów wojny:
Wspomnienia wojenne 22 IX 1939 – 5 IV 1945, Kraków: Wydawnictwo Znak, 2002