Biografia
Tak naprawdę Józef Maria Franciszek Czapski herbu Leliwa, urodził się 3 kwietnia 1896 roku w Pradze. Był malarzem, artystą i pisarzem. Służył także jako major w Wojsku Polskim. Czapski studiował prawo w Petersburgu, w 1918 roku przyjął się na Akademię sztuk Pięknych w Warszawie. Naukę prowadził równolegle z działalnością wojskową. Brał udział w walkach wojny polsko-bolszewickiej i został odznaczony orderem Virtuti Militari. Powrócił na ASP w latach 1921-1924, ale do Krakowa. Studiował m.in. u Józefa Pankiewicza. W latach 30. współpracował z kilkoma czasopismami artystycznymi jak „Wiadomości Literackie” czy „Głos plastyków”.
Po wybuchu II wojny światowej został zmobilizowany do wojska (znalazł się w niewoli w Chmielku), był również więziony w obozach jenieckich ZSRR. Po zwolnieniu w roku 1941 wstąpił do tworzonej właśnie Armii Andersa, w której zajmował się poszukiwaniem zaginionych oficerów w ZSRR. Razem z 2. Korpusem brał również udział w kampanii we Włoszech. Był delegatem rządu RP na emigracji w komisji badającej zbrodnię katyńską.
Ze swoimi obrazami występował na licznych światowych wystawach m.in. we Francji, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Belgii czy Brazylii. W Polsce dopiero w latach 50 odbyły się jego pierwsze wystawy (w Poznaniu i Krakowie).
Był sygnatariuszem listu polskich pisarzy na Obczyźnie, był to protest przeciwko zmianom w Konstytucji Rzeczypospolitej Ludowej. W okresie PRL jego nazwisko i twórczość były objęte całkowita cenzurą. W malarstwie najbardziej interesował go pejzaż, widok miasta, ujęcia z przedstawień teatralnych. Po wojnie zajął się malowaniem prostych motywów z życia codziennego. Józef Czapski zmarł we Francji w 12 stycznia 1993 roku.
Książki
Czapski swoje przeżycia z obozów w ZSRR opisał w publikacjach Wspomnienia starobielskie i Na nieludzkiej ziemi. Inne książki twórcy to m.in.:
Józef Pankiewicz. Życie i dzieło. Wypowiedzi o sztuce
O Cézanne’ie i świadomości malarskiej
Proust contre la déchéance. Conférences au camp de Griazowietz
Lettre ouverte à Jacques Maritain et François Mauriac
Oko
Dwugłos wspomnień
Tumult i widma
Patrząc. Z autoportretem i 19 rysunkami autora
Dzienniki, Wspomnienia, Relacje
Swoboda tajemna
Czytając
Wyrwane strony
Józef Czapski – Podziemna korona. Fragmenty dzienników, rysunki, kalendarium życia
Świat w moich oczach
Rozproszone: teksty z lat 1925–1988
 |
| Józef Czapski / www.wikipedia.org.pl |