Statut piotrkowski (1496)
Opisz przyczyny i konsekwencje wydania statutu piotrkowskiego (1496).
Odpowiedź eSzkola.pl
Statut piotrkowski to zbiór przepisów prawnych wydanych na sejmie w Piotrkowie w 1496 roku przez króla Jana Olbrachta. Statut ten był bardzo korzystny dla szlachty. W związku z tym zalicza się go do przywilejów szlacheckich. Król nadał go szlachcie, ponieważ chciał przekonać ją do wzięcia udziału w wojnie przeciwko Turcji, której celem miało być odzyskanie utraconego terytorium – miast Kilii oraz Białogrodu. Zamiar ten powiódł się – wyprawa wojenna przeciwko Turcji doszła do skutku.
Jakie zmiany prawne wprowadzał statut piotrkowski? Po pierwsze, mieszczanom zakazano nabywania ziemi na prawie szlacheckim. Po drugie, ograniczono prawo chłopów do opuszczania wsi. Po trzecie, postanowiono, że biskupami i kanonikami będą wyłącznie osoby wywodzące się ze stanu szlacheckiego. Po czwarte, szlachta została zwolniona z opłat celnych za towary własnego wyrobu.
Jak widać, statut piotrkowski polepszał (i tak już bardzo korzystne) położenie stanu szlacheckiego. Działo się to kosztem sytuacji innych stanów – chłopskiego i mieszczańskiego. Przyjęcie statutu piotrkowskiego było kolejnym, bardzo istotnym krokiem prawnym wzmacniającym pozycję szlachty w państwie Jagiellonów.