Zofia Nałkowska - biografia i twórczość

Zofia Nałkowska biografia
Zofia Nałkowska/ fot. audiovis.nac.gov.pl

Biografia

Zofia Nałkowska urodziła się w 1884 roku w Warszawie. Jej ojciec, Wacław Nałkowski, był dobrze znany w środowisku stołecznej inteligencji. Zajmował się głównie geografią, ale pisywał również teksty publicystyczne i artykuły dotyczące literatury. W znaczący sposób wpłynął na kształtowanie się poglądów, charakteru i wiedzy córki. Była osobą silną, nie zgadzającą się na niesprawiedliwość społeczną. Przez całe swoje życie walczyła o równouprawnienie płci. Ten temat jest szczególnie widoczny w jej wczesnej twórczości. Późniejsza poświęcona jest przede wszystkim badaniu tajników ludzkiej psychiki z uwzględnieniem uwarunkowań społecznych analizowanych jednostek.

Zofia ukończyła jedną z warszawskich pensji, jednak swoje wszechstronne wykształcenie zawdzięczała przede wszystkim prywatnym lekturom i staraniom rodziców. Po ukończeniu pensji w 1901 roku, uczęszczała na wykłady Uniwersytetu Latającego. Zadebiutowała bardzo wcześnie, bo już w wieku czternastu lat, wierszem „Pamiętam” na łamach „Przeglądu Tygodniowego”. Szybko jednak porzuciła poezję dla prozy.

W 1904 wychodzi za mąż za Leona Rygiera i publikuje swoją pierwszą powieść „Lodowe pola”. Małżeństwo nie jest szczęśliwe i kończy się rozstaniem już około 1909 roku. W czasie I wojny światowej Nałkowska nawiązała znajomości z kręgiem skupionym wokół Piłsudskiego. Dzięki temu poznała Jana Gorzechowskiego, za którego wyszła w 1922 roku (małżeństwo rozpadło się siedem lat później). W latach 20. pracowała w Biurze Propagandy Zagranicznej jako kierownik sekcji literackiej. Wraz z publikacją kolejnych powieści zyskiwała coraz mocniejszą pozycję w środowisku literackim.

W latach 30. związała się z grupą literacką „Przedmieście”, która propagowała literaturę silnie zaangażowaną społecznie i sympatyzującą z ideami socjalistycznymi. Jako jedyna kobieta zostaje przyjęta do Polskiej Akademii Literatury. W 1935 roku ukazuje się jedna z najsłynniejszych powieści Nałkowskiej: „Granica”. W czasie wojny przebywa w okupowanej stolicy, gdzie prowadzi sklep z tytoniem. Działa także aktywnie w podziemnym życiu literackim. W 1945 akceptuje nową władzę i przyjmuje mandat członka Krajowej Rady Narodowej, następnie bierze udział w pracach Sejmu Ustawodawczego.

Powiązania z ówczesną władzą pozwalają jej wejść w skład Międzynarodowej Komisji do Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. Efektem zapoznania się ze wstrząsającymi świadectwami zbrodni jest zbiór literackich reportaży zatytułowany „Medaliony”. Zofia Nałkowska zmarła w 1954 roku i została pochowana na Cmentarzu Powązkowskim w Alei Zasłużonych.

Charakterystyka twórczości

Zofia Nałkowska debiutowała jeszcze przed I wojną światową na łamach „Przeglądu Tygodniowego” wierszem „Pamiętam”. Pierwszym prozatorskim utworem autorki było opowiadanie „Orlica” (drukowane w „Ogniwie” w 1903). W okresie Młodej Polski Nałkowska wydaje powieści: „Kobiety” (1906), „Książę” (1907), „Rówieśnice” (1909), „Narcyza” (1910), „Węże i róże” ((1913), „Hrabia Emil” (1918).

Wielkość talentu pisarki ujawnia się jednak najbardziej w okresie międzywojnia. Nałkowska wchodzi w klimat dwudziestolecia zbiorem „Charaktery” (1922) i powieścią polityczną „Romans Teresy Hennert” (1923), w której można dostrzec krytyczny stosunek autorki do elit rządzących w II Rzeczpospolitej.  Prawdziwie wielkie osiągnięcia prozy Nałkowskiej przynoszą natomiast lata 30., a więc powieści wpisujące się w nurt realizmu psychologicznego. Realizm przeważa w dziełach „Dom nad łąkami” (1925) i  „Choucas” (powieść utrzymana w stylu reportażowym i sięgająca do mitu Europy). Z kolei wydana w 1928 roku „Niedobra m

Polecamy również:

  • Zofia Nałkowska Medaliony - streszczenie

    Profesor Spanner - Komisja ogląda Instytut Anatomiczny. Są w niej także dwaj lekarze, którzy pracowali ze Spannerem. Przybyli wchodzą do ciemnej piwnicy. Tam w długich cementowych basenach leżą setki trupów. Wszystkie mają odcięte głowy. Na samej górze leży tors marynarza. Na klatce piersiowej... Więcej »

  • Zofia Nałkowska, Dzienniki czasu wojny – streszczenie

    Pierwsze zapiski Dzienników pochodzą z pierwszego dnia II wojny światowej. Widzimy pokój autorki zamieniony w schron przeciwgazowy. Co chwilę docierają do niej alarmy o atakach bombowych i nowych samolotach pojawiających się nad Warszawą. Spływają doniesienia o wypowiedzeniu wojny przez Anglię i... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 2 + 2 =
  • Najnowsze
  • Losowe
Ostatnio komentowane
l
• 2023-10-01 12:30:44
nudne to
• 2023-10-01 11:52:10
macie
• 2023-09-30 17:00:17
to jest super edukujące zadanie
• 2023-09-29 08:07:38
3434444f234fcvqr4
• 2023-09-27 12:30:26