Geneza
Grupa poetycka Skamander była najważniejszą obok Awangardy Krakowskiej formacją artystyczną, która nadała zasadniczy ton poezji polskiego dwudziestolecia międzywojennego. Wyodrębniła się ona niejako na fali popularności miesięcznika „Pro Arte et Studio” (potem „Pro Arte”) oraz skupiła się wokół kawiarni Pod Picadorem w Warszawie, na Nowym Świecie.
Nazwa i cechy
Nazwa „Skamander” nawiązuje do starożytnej trojańskiej rzeki. Jej pomysłodawcą był Jan Lechoń. Zgodnie z klasyfikacją grup poetyckich Michała Głowińskiego, zalicza się ją do tak zwanych grup sytuacyjnych. Oznacza to, że najważniejszym spoiwem Skamandra był nie tyle określony program poetycki, ile relacje artystyczno-towarzyskie. Co więcej, grupa ta deklarowała brak jakiegokolwiek programu poetyckiego, choć oczywiście na podstawie utworów jej przedstawicieli można wyodrębnić pewne cechy wspólne wyróżniające poetykę skamandrycką.
Najważniejszymi organami prasowymi Skamadra były czasopisma: „Skamander”, „Wiadomości Literackie” (oba pod kierunkiem Mieczysława Grydzewskiego) oraz od 1926 r. pismo satyryczne „Cyrulik Warszawski”. Skamandryci wyróżniali się spośród innych formacji artystycznych przede wszystkim bardzo bliskim kontaktem z odbiorcami. Nigdy wcześniej ani później poezja nie była tak blisko czytelników, niemal w dosłownym sensie wyszła na ulicę. Ulubioną aktywnością grupy były wieczory artystyczne w kawiarni, często przed przypadkowym audytorium, którym najczęściej towarzyszył występ kabaretu.
Twórcy
Grupę poetycką Skamander tworzyła przede wszystkim „wielka piątka poetów”: Jan Lechoń, Julian Tuwim, Antoni Słonimski, Kazimierz Wierzyński i Jarosław Iwaszkiewicz. Ponadto do grupy formalnie należała Kazimiera Iłłakowiczówna. Ze skamandrytami sympatyzowali także: Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Władysław Broniewski, Jerzy Liebert, Stanisław Baliński (żeby wymienić najważniejsze nazwiska). Wielkim mistrzem i autorytetem dla Skamandra był natomiast Leopold Staff, którego poezja w dwudziestoleciu przeżyła swoisty renesans. Jego tomy „Wysokie drzewa” i „Barwa miodu” to wybitne osiągnięcia artystyczne epoki.