Awangarda Krakowska – geneza, nazwa, cechy, twórcy

Geneza i nazwa

Awangarda Krakowska była drugą najważniejszą obok Skamandrytów grupą poetycką. Jak sama nazwa wskazuje, formacja utworzyła się w Krakowie, na początku lat 20., a jej głównym prawodawcą był Tadeusz Peiper. W latach I wojny światowej autor „Tędy” przebywał w Hiszpanii, gdzie zetknął się z nowoczesnymi, zachodnimi nurtami awangardowymi. Po powrocie do Polski Peiper skupił wokół siebie grono poetów, którzy chcieli wspólnie wystąpić z nowatorskim programem poetyckim. Został on zawarty w książkach Peipera „Nowe usta” (1925) i „Tędy” (1930).

Jednym z najgłośniejszych manifestów był tekst „Miasto, masa, maszyna”. Najważniejsze czasopismo grupy to krakowska „Zwrotnica” (1922 – 1927), a w późniejszym okresie „Linia” (1931 – 1933).

Sama nazwa nawiązuje do awangard zachodnich, które pojawiły się na początku XX wieku, a które były różnorodnymi kierunkami w sztuce zrywającymi z tradycją, realizmem i mimetyzmem, np. ekspresjonizm, surrealizm, dadaizm.

Twórcy

Oprócz twórcy i teoretyka grupy Tadeusza Peipera do ważnych osobowości Awangardy Krakowskiej należeli Jan Brzękowski, Jalu Kurek i Julian Przyboś.

Polecamy również:

  • Awangarda Krakowska – program

    Grupa posiadała wyrazisty i spójny program poetycki. Miała to być przede wszystkim poezja urbanistyczna, opiewająca miasto i nowoczesną cywilizację, a zwłaszcza jej maszynowe wytwory („Tętno” Brzękowskiego, „Śruby” i „Oburącz” Przybosia, „Upały” Kurka). Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 2 + 4 =
Ostatnio komentowane
Brakowało mi rozwinięcia „przyjaciele momo” w bohaterach, ale tak to super.
anonim • 2025-06-16 20:16:00
spoko dostałem 5
anonim • 2025-06-16 18:47:01
slabe nic prawie nie ma
anonim • 2025-06-12 19:20:21
fajnie streszcnone bardzo pomocne
anonim • 2025-06-11 15:52:32
fajny
anonim • 2025-06-09 17:45:57