Satyry Krasickiego - opracowanie (geneza, czas i okoliczności powstania, tematyka)

Krasicki pisał satyry w latach 1778-1784, już jako uznany autor, także utworów o charakterze komicznym. Wcześniej ukazały się m.in. „Monachomachia” i „Antymonachomachia” – dzieła, w których autor dał się poznać jako poeta o ostrym i celnie trafiającym piórze.

Pierwsza część satyr została wydana w 1784 r., drugi zbiór ukazał się w 1799 r.

Satyry stanowiły realizację oświeceniowej idei nauki poprzez zabawę. Komiczne utwory były lekkie w odbiorze. Przedstawiając zabawne historie, miały piętnować wady i wychowywać społeczeństwo. Autor zawarł w nich bezkompromisową krytykę największych przywar polskiego społeczeństwa. Zaliczał do nich m.in.: pijaństwo i skłonność do hazardu („Pijaństwo”, „Gracz”), rozrzutność i nadmierne uleganie zachodnim modom („Żona modna”) czy okrucieństwo wobec poddanych („Pan niewart sługi”). W utworach takich jak „Do króla”, „Świat zepsuty”, „Palinodia” maluje Krasicki ogólny obraz sarmackiego społeczeństwa, które oskarża o hipokryzję, prywatę, zachłanność, skąpstwo i życie ponad stan, zatwardziały konserwatyzm i naiwny kosmopolityzm oraz  nieobyczajność i sprzeniewierzenie się ideałom i tradycjom czczonym przez przodków.

Kunszt Krasickiego polega na nowatorskim potraktowaniu gatunku znanego już w starożytności. Autor sprawnie posługuje się w swoich satyrach ironią, wprowadza błyskotliwe puenty i niebanalne konstrukcje. Często używa kontrastów, nie unika też przerysowań i karykatury. W tok narracji często wprowadza partie dialogowe. Akcja utworów przedstawiona jest na ogół zwięźle i wartko. Do środków stylistycznych często stosowanych przez Krasickiego zaliczyć trzeba również pytania retoryczne, anafory i wykrzyknienia.

Zgodnie z konwencją gatunku, poeta piętnuje wady i złe tendencje, nie wskazując na konkretne osoby. Dzięki temu utwory nie tracą na swej aktualności. Ich wymowa pozostaje uniwersalna.

Polecamy również:

  • Ignacy Krasicki, Człowiek i zwierz – analiza i interpretacja

    Jest to satyra społeczno-obyczajowa ukazująca kondycję człowieka. Poeta na formę utworu wybrał dialog, w którym jeden z rozmówców wytyka ludziom wady ich charakteru. W swoich argumentach odwołuje się on do świata zwierząt. Więcej »

  • Ignacy Krasicki Do króla - interpretacja i analiza satyry

    „Do króla” Krasickiego to satyra przewrotna, będąca w rzeczywistości panegirykiem. Ośmieszony zostaje nie król, choć podmiot liryczny nieustannie go gani i wytyka mu rozmaite przywary, ale właśnie – ci, którzy go krytykują. W pierwszym wersie poeta przytacza przysłowie:... Więcej »

  • Ignacy Krasicki Pijaństwo - interpretacja i analiza satyry

    „Satyry” Krasickiego to zbiór utworów piętnujących ludzkie wady. Nie mogło zabraknąć pośród nich pijaństwa – jednej z najczęściej wymienianych polskich przywar. Szlachta nie stroniła od trunków, alkohol był nieodłącznym elementem każdej uroczystości, każdego... Więcej »

  • Ignacy Krasicki Żona modna - interpretacja i analiza satyry

    „Żona modna” pochodzi z pierwszego zbioru satyr Krasickiego (wyd. 1779 r.). Głównym celem utworu jest ośmieszenie bezkrytycznego naśladowania zachodniej mody. Wiersz ma charakter dialogowy, przedstawia rozmowę, jaka toczy się między młodym mężem – panem Piotrem – i jego znajomym. Więcej »

  • Ignacy Krasicki Świat zepsuty - interpretacja i analiza satyry

    „Świat zepsuty” otwiera cykl satyr wydany w 1779 roku (2. zbiór). Utwór ma charakter programowy, zapowiada treść całego zbioru, wskazuje na cel i przyczyny jego powstania. Już sam tytuł obrazuje pogląd poety na otaczającą go rzeczywistość. Wiersz wyróżnia także poważny ton, mimo iż... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 3 + 1 =
Ostatnio komentowane
Ciekawe i pomocne
• 2024-12-03 20:41:33
nie jaja nie
• 2024-11-30 20:37:38
pragnę poinformować iż chodziło mi o schemat obrazkowy lecz to co jest napisane nie j...
• 2024-11-28 16:29:46
ciekawe, oczekiwałem tylko kraj-stolica. miłe zaskoczenie ;)
• 2024-11-20 18:11:07
A jeśli trójkąt równoramienny jest jednocześnie prostokątny to który bok jest domy�...
• 2024-11-17 07:46:27