Głównym celem epoki było uczyć i bawić. Nie mogło więc tych elementów zabraknąć w Monachomachii. W okresie oświecenia wracano w utworach do starych, zapomnianych już gatunków, jak też i tworzono nowe. Monachomachia jest przykładem poematu heroikomicznego, który pojawił się w literaturze tego okresu.
Funkcja dydaktyczna Monachomachii
Dzięki swojemu stylowi mogła „Monachomachia” należycie spełnić swoją funkcję dydaktyczną: wyśmiać przywary i w krzywym zwierciadle ukazać ich skutki. Przesłaniem utworu jest bezsens wszczynania wojen z błahych powodów. Z całą pewnością to przesłanie jest uniwersalne, a jego aktualność nigdy nie straci na wartości.
Z drugiej zaś strony utwór ukazuje wady poszczególnych mnichów: pijaństwo, obżarstwo, lenistwo, głupota, ciemnota, brak kultury podczas rozmowy, trzeba zatem przyznać, że są to dość powszechne przywary. Krasicki wskazując na te negatywne cechy, skłania czytelnika do refleksji nad sobą i swoim zachowaniem.
Kompozycja Monachomachii
Kompozycja „Monachomachii” jest podporządkowana zasadom charakterystycznym dla poematu heroikomicznego. Z jednej strony jest komiczna treść, z drugiej pompatyczny styl poematu heroicznego. To zderzenie śmieszności z powagą, złamanie zasady decorum, jest nieodzowne dla kompozycji gatunku.
Monachomachia - treść
Treść: wojna mnichów, która wybuchła pomiędzy zakonami Dominikanów i Karmelitów.
Wprawdzie początkowo miała to być dysputa na temat prawa do nauki, jednak wobec niewiedzy ojczulków i ich ciemnoty natychmiast przerodziła się w zwykłą bijatykę, gdzie argumentem stały się buty, kufle i puchary. Obie zwaśnione strony godzi ostatecznie imponujących rozmiarów puchar pełen wina.
Monachomachia - forma
Forma: wzniosła, pompatyczna, stylizowana na antyczne poematy heroiczne Homera. Całość jest parodią wysokiego stylu.
Narrator stylem pełnym patosu obrazuje narady wojenne mnichów. W podniosłym stylu opisuje bójkę mnichów, tak jakby przedstawiał sceny batalistyczne. W całym utworze nie brak porównań homeryckich i nawiązań do antyku np.: przywołanie bogini niezgody, Saturna czy Arystotelesa.
Monachomachia - cel utworu
Cel utworu: ośmieszenie przywar ludzkich: pijaństwa, obżarstwa, lenistwa i głupoty.
Krasicki nie wyśmiewał konkretnych ludzi, lecz ich przywary, dlatego stronił od wytykania palcami. Chciał wpływać na zachowanie i obyczaje całego społeczeństwa, poddawał więc krytyce ludzkie wady i złe obyczaje, czyniąc to z wielkim poetyckim kunsztem, gdyż był jednym z największych twórców swoich czasów.