|
Olga Tokarczuk/ fot. Mariusz Kubik (2004) |
Olga Tokarczuk urodziła się w 1962 r. w Sulechowie, gdzie spędziła wczesne lata dzieciństwa. Później wraz z rodziną przeprowadziła się do Kietrza i tam uczęszczała do LO im. C.K. Norwida. Ukończyła studia psychologiczne na Uniwersytecie Warszawskim.
Podczas studiów Tokarczuk pracowała jako wolontariuszka, opiekując się osobami chorymi psychicznie. Później podjęła pracę w Poradni Zdrowia Psychicznego w Wałbrzychu. Przerwała ją w 1989 roku, poświęcając się pracy twórczej. Wówczas też przeniosła się do Nowej Rudy. Krajobraz Sudetów stał się inspiracją dla niektórych jej powieści („Dom dzienny, dom nocny”).
Autorka „Prawieku i innych czasów” była czterokrotnie nominowana do Nagrody Nike i za każdym razem otrzymywała nagrodę czytelników, a w 2008 za powieść „Bieguni” – także nagrodę jury. W 1997 r. została laureatką Nagrody Fundacji Kościelskich, otrzymała też Paszport „Polityki”. Jest honorowym obywatelem Bardu Śląskiego.
Obecnie Tokarczuk prowadzi warsztaty prozatorskie w Studium Literacko-Artystycznym na Uniwersytecie Jagiellońskim i zajęcia twórczego pisania na Uniwersytecie Opolskim.. Współorganizuje Festiwal Opowiadania, jest członkinią Zielonych 2004 i redaktorem „Krytyki Politycznej”. Wraz z mężem prowadzi wydawnictwo Ruta.
Olga Tokarczuk - twórczość
Olga Tokarczuk debiutowała w 1979 r. na łamach młodzieżowego pisma „Na przełaj”, publikując tam swoje opowiadania podpisane pseudonimem Natasza Borowin. Jej opowiadania i wiersze pojawiały się też w „Mandragorze” i „Życiu Literackim”.
Pierwsza powieść pisarki ukazała się w 1993 roku. Była to „Podróż ludzi Księgi”, nagrodzona przez Polskie Towarzystwo Wydawców Książek.
Za najwybitniejszą pozycję w dorobku Tokarczuk krytycy uznają „Prawiek i inne czasy” wydany w 1996 r. Pisarka stworzyła w nim wyjątkową krainę, gdzie przeplatają się plany realistyczny i magiczny. Powieść ma charakter uniwersalny – zwyczajne zdarzenia z życia zwyczajnych ludzi urastają do rangi symboli związanych z ludzką egzystencją i jej prawami.
W twórczości Tokarczuk można odnaleźć fascynacje teoriami Freuda („E.E.”) i Junga („Prawiek...”), a także pisarstwem Marqueza czy Eliadego. Wiele w niej odniesień do mitologii i Biblii. Pisarka ma zdolność tworzenia plastycznych, działających na wyobraźnię opisów. W codziennych zdarzeniach poszukuje sensów metafizycznych, odwiecznych prawd rządzących ludzkim losem.
Obecnie Olga Tokarczuk tworzy głównie krótkie formy prozatorskie, a także powieści. O swojej pracy mówi:
(…) pisanie powieści jest dla mnie przeniesionym w dojrzałość opowiadaniem sobie samemu bajek. Tak jak to robią dzieci, zanim zasną. Posługują się przy tym językiem z pogranicza snu i jawy, opisują i zmyślają (…).
Wybrane utwory Olgi Tokarczuk
Podróż ludzi Księgi (1993)
E. E. (1995)
Prawiek i inne czasy (1996)
Dom dzienny, dom nocny (1998)
Gra na wielu bębenkach (2001)
Anna In w grobowcach świata (2006)
Bieguni (2007)
Prowadź swój pług przez kości umarłych (2009)