 |
| Jan Paweł II (1983) |
Karol Wojtyła urodził się w 1920 roku w Wadowicach. Rodzice Józef i Emilia nadali mu imię na cześć ostatniego cesarza Austrii – Karola Habsburga. Siostra przyszłego papieża zmarła w okresie niemowlęcym. Matkę Wojtyła stracił w wieku 9 lat, a trzy lata później zmarł też jego brat, Edmund, mając zalewie 26 lat.
Karol uczył się w szkole powszechnej, a od 1930 roku w Państwowym Gimnazjum Powszechnym im. Marcina Wadowity. Interesował się wówczas teatrem i prężnie działał w tamtejszym kółku teatralnym. W 1938 roku zdał maturę. W październiku przeniósł się wraz z ojcem do Krakowa, gdzie rozpoczął studia polonistyczne na Wydziale Filozoficznym UJ, ale wojna przerwała jego naukę. Podjął się wówczas pracy w zakładach chemicznych Solvay. Był tam zwykłym pracownikiem fizycznym, potem pracował jako posłaniec w sklepie, a wreszcie jako pomocnik strzałowego w kamieniołomie.
W 1941 roku zmarł ojciec Wojtyły. W tym samym roku Karol zaangażował się w działalność Teatru Rapsodycznego, był aktorem i reżyserem. Związał się też z podziemną organizacją o charakterze polityczno-wojskowym. W następnym roku podjął studia teologiczne na UJ. Po zakończeniu wojny został młodszym asystentem na Wydziale Teologicznym.
W 1946 r. Wojtyła otrzymał święcenia kapłańskie, niedługo potem wyjechał do Rzymu, gdzie kontynuował naukę na Papieskim Międzynarodowym Uniwersytecie Atheneum Angelicum. W 1948 roku uzyskał stopień doktora teologii. Powrócił do Polski i objął parafię w Niegocinie. Po siedmiu miesiącach został przeniesiony do Krakowa do kościoła św. Floriana. Jako wikary był szczególnie lubiany przez młodzież, z którą wyjeżdżał w góry czy na Mazury. Jednocześnie pracował jako wykładowca w seminariach duchownym.
W 1958 roku Karol Wojtyła został biskupem pomocniczymi tytularnym Ombrii, to wtedy przyjął dewizę Totus Tuus. Brał udział w obradach II Soboru Watykańskiego. W 1965 r. zainicjował proces beatyfikacyjny siostry Faustyny. Udał się z pielgrzymką do Ziemi Świętej, po powrocie w 1967 roku został mianowany arcybiskupem i metropolitą archidiecezji krakowskiej. W 1962 roku, już po publikacji jego pierwszych prac, został mianowany krajowym duszpasterzem środowisk twórczych i inteligencji.
W 1978 r. Wojtyła udał się na konklawe, z którego wrócił jako papież – Jan Paweł II.
Wybór Polaka był wielkim zaskoczeniem, po raz pierwszy od 455 lat wybrano na papieża nie Włocha. Jan Paweł II dał się poznać jako charyzmatyczny przywódca i człowiek wielkiego miłosierdzia. Angażował się w walkę z ubóstwem i niesprawiedliwością, apelował o pokój i jedność. Zdobywał sympatię bezpośredniością, szczerością i poczuciem humoru.
Papież Polak odbył setki pielgrzymek, znał wiele języków. Wielką zasługą jego pontyfikatu było podjęcie tzw. dialogu ekumenicznego, dążącego do pojednania różnych wyznań.
Karol Wojtyła zmarł 2 kwietnia 2005 roku po kilkuletniej chorobie Parkinsona.
Karol Wojtyła - twórczość
W dorobku Karola Wojtyły znajdują się zarówno encykliki i dzieła o charakterze teologiczno-filozoficznym, jak i utwory literackie, prozatorskie i poetyckie.
Od lat 50. zajmował się także działalnością publicystyczną, pisząc głównie eseje filozoficzne („Personalizm tomistyczny”, „O humanizmie św. Jana od Krzyża”). Publikował m.in. w „Znaku” i „Tygodniku Powszechnym”.
Jako kardynał napisał „Miłość i odpowiedzialność” (1960), „Osoba i czyn” (1969) – są to prace dotyczące zagadnień filozoficznych i teologicznych. Od początku zaskarbił sobie uznanie w gronie dostojników kościelnych.
Już jako Jan Paweł II wydał 14 encyklik, czyli listów do wiernych, poruszając w nich najbardziej istotne zagadnienia z punktu widzenia osób wierzących. Mówił w nich m.in.: o odkupieniu i grzechu, boskim miłosierdziu, ale też pracy, kwestiach społecznych czy roli kobiety w Kościele. Wskazywał na relacje między wiarą i kulturą oraz zachęcał do angażowania się w działalność misyjną.
Utwory literackie ukazywały się na ogół pod pseudonimem „Andrzej Jawień”. Jest autorem pięciu sztuk teatralnych (jedna zaginęła), z których najbardziej znane to: „Brat naszego Boga”, opowiadająca o losach Brata Alberta Chmielowskiego i „Przed sklepem jubilera”.
Prace Karola Wojtyły poświęcone są głównie zagadnieniom etycznym. Ważne miejsce w jego twórczości zajmują problemy seksualizmu, ochrony życia, a także miłości małżeńskiej („Przed sklepem jubilera”).
Charakterystyczna dla twórczości literackiej Karola Wojtyły jest prostota języka i formy. W dramacie odchodził od rozbudowanej fabuły w stronę dyskursu. Widać to wyraźnie w jego ostatnim dramacie pt.: „Promieniowanie ojcostwa”, gdzie uboga akcja ustępuje miejsca rozbudowanym monologom. Bolesław Taborski określił to mianem „dramaturgii wnętrza”