 |
| Roman Bratny |
Roman Bratny, którego prawdziwe nazwisko to Mularczyk, urodził się w 1921 roku w Krakowie. Szkołę średnią ukończył w Grudziądzu. W czasie wojny mieszkał razem z matką i młodszym bratem w Konstancinie, podczas gdy ojciec pisarza brał udział w kampanii wrześniowej.
Bratny to pseudonim Romana Mularczyka, który włączył się do walki konspiracyjnej. W 1942 roku ukończył tajny kurs podchorążych AK, należał do grona założycieli pisma „Dźwigary”, brał udział w powstaniu warszawskim, a po jego upadku trafił do oflagu.
W latach 1946-1947 Bratny był redaktorem „Pokolenia”, „Nowej Kultury” i „Kultury”. W 1949 ukończył studia na Akademii Nauk Politycznych, później zaangażował się po stronie rządu komunistycznego. Jak sam stwierdził, przekonał się do panującego systemu ostatecznie w roku 1956. Od tamtej pory bywał na salonach rządowych, wpływał na politykę kulturalną, gromił opozycję.
Sławę i uznanie przyniosła Bratnemu powieść „Kolumbowie. Rocznik 20”, a szczególnie jej ekranizacja w 1970 roku. W 1975 roku powierzono mu stanowisko kierownika literackiego Teatru Powszechnego w Warszawie.
Z czasem jego ataki na opozycyjnych artystów stały się coraz bardziej agresywne, pisarz nie uznawał żadnych świętości ani autorytetów. Środowisko artystyczne skazało go na zapomnienie, przestano o nim pisać i komentować jego twórczość.
Roman Bratny - twórczość
Bratny debiutował w 1944 roku tomikiem „Pogarda”. Po wojnie tworzył poezję zaangażowaną w walkę ideologiczną – pisał wiersze o charakterze agitacyjno-politycznym.
Za najważniejsze dzieło pisarza uważa się powieść „Kolumbowie. Rocznik 20” wydaną w 1957 roku. Książka opowiadająca o losach pokolenia, którego młodość przypadła na lata wojny, została przyjęta z mieszanymi odczuciami. Z jednej strony pisarz ukazywał bohaterstwo młodych ludzi, z drugiej – ich naiwność, która pozwalała na realizację zamierzeń zachodnich imperialistów.
Kolejne dzieła autora coraz silniej zmierzały w stronę propagandową dowodząc, że komunizm jest jedyną słuszną drogą rozwoju społeczeństwa. Bratny atakował również w swoich publikacjach opozycyjne wystąpienia innych pisarzy. Ostro wypowiadał się na temat „Zniewolonego umysłu” Miłosza, krytycznie oceniał zryw solidarnościowy. Jego stanowisko pozostało niezmienne, potwierdzał je w kolejnych utworach: „Rok 199?, czyli dziura w płocie”, „Tryptyk paradoksalny”, „Replika zbrodni”, „Wielebny Romeo”, „Dzieci Ojca Świętego” i „Anioł w butach z ostrogami”.