Trzy słowa najdziwniejsze - interpretacja i analiza wiersza

Wiersz pochodzi z tomu „Widok z ziarnkiem piasku” (1996) i – podobnie jak wiele innych z tego zbioru – stanowi pochylenie się nad zjawiskami z pozoru zwyczajnymi, które pod bacznym spojrzeniem poetki ujawniają swoje drugie oblicze.

Tak jest również z trzema słowami, używanymi często, na co dzień, w mowie potocznej i oficjalnej. Słowami, które uznalibyśmy za zupełnie zwykłe, natomiast Szymborska określa je jako „najdziwniejsze”.

Te najdziwniejsze słowa to: Przyszłość, Cisza i Nic, zapisywane tu wielką literą. Co w nich dziwnego? To, że określają „rzeczy”, których nie ma, których istnienie polega na niebycie. Cisza i Nic określają brak czegoś. Przyszłość natomiast – to, co dopiero ma nastąpić, a więc również nie istnieje. Paradoks polega na tym, że słowo określające niebyt, musi istnieć, pozostaje więc w ontologicznej sprzeczności ze swoim znaczeniem: „Kiedy wymawiam słowo Nic,/ stwarzam coś, co nie mieści się w żadnym niebycie”.

Podobnie jest z Ciszą – by ją nazwać, trzeba ją zniszczyć, skoro cisza to brak dźwięków. I choć istnieje słowo oznaczające przyszłość, wszystko, co o niej powiemy, momentalnie odchodzi w przeszłość. Z łatwością posługujemy się pojęciami, które wymykają się naszemu poznaniu.

Wiersz jest bardzo krótki, w zwięzłej formie ukazuje trzy paradoksy. Poetka z zamiłowaniem śledzi drobne absurdy, „cuda zwykłe”, z którymi obcujemy na co dzień, nie dostrzegając w nich nic dziwnego.

Utwór jest przykładem liryki bezpośredniej, odmiot liryczny wypowiada się w pierwszej osobie liczby pojedynczej: wymawiam, niszczę, stwarzam i staje w opozycji do tego, co powszechnie przyjęte. Dostrzega niezwykłość tam, gdzie inni w ogóle nie zatrzymują wzroku.

Podstawowym środkiem poetyckim jest tu anafora, idąca w parze z paralelizmem składniowym. Każdy kolejny dwuwiersz rozpoczyna się od słów: „kiedy wymawiam słowo”. W ostatnim wersie pojawia się sformułowanie „żaden niebyt”, które ma charakter oksymoronu, ponieważ określenie „żaden” nadaje niebytowi jakieś jednostkowe istnienie. Mówiąc „żaden”, mamy na myśli każdy z istniejących. 

Polecamy również:

  • Wisława Szymborska, Żona Lota - analiza i interpretacja

    Wisława Szymborska nawiązuje w swoim wierszu do historii znanej ze Starego Testamentu, która opowiada  ucieczce rodziny Lota z Sodomy. Odsyła to czytelnika do dziejów dwóch miast – Sodomy i Gomory, które za swoje występki i nieposłuszeństwo wobec Bożych przykazań zostały... Więcej »

  • Wisława Szymborska, Psalm - analiza i interpretacja

    Wiersz Wisławy Szymborskiej reprezentuje lirykę bezpośrednią, poprzez użycie przez podmiot liryczny zwrotów w pierwszej osobie liczby mnogiej np. muszę czy poprzestanę. Podmiotem jest ktoś bliżej nieokreślony, kto snuje refleksję na temat boskich i ludzkich praw oraz porządku świata. Więcej »

  • Wisława Szymborska, Kobiety Rubensa - analiza i interpretacja

    Wiersz Wisławy Szymborskiej nawiązuje do twórczości flamandzkiego malarza Petera Rubensa – jego malarstwo jest dla podmiotu lirycznego przyczyna do rozważań na temat kobiecego ideału piękna. Więcej »

  • Nic dwa razy - interpretacja i analiza wiersza

    Wiersz „Nic dwa razy”, mający regularną budowę, regularne rymy i niewyszukane metafory, zbliża się formą do piosenki. Jego tematyka dotyczy miłości, przemijania i wartości życia, a więc bliższa jest jednak filozoficznym traktatom niż utworom popularnym. Nawiązania do filozofii są tu wyraźne, przede... Więcej »

  • Kot w pustym mieszkaniu - interpretacja i analiza wiersza

    „Kot w pustym mieszkaniu” pochodzi z tomu „Koniec i początek” wydanego w 1993 roku, znalazł się również w zbiorze „Sto wierszy – sto pociech” z 1997 roku. Powstanie wiersza jest najprawdopodobniej związane ze śmiercią długoletniego partnera życiowego poetki, Kornela... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 2 + 5 =
Ostatnio komentowane
supa
• 2024-12-05 14:20:12
ess
• 2024-12-04 18:43:47
Ciekawe i pomocne
• 2024-12-03 20:41:33
nie jaja nie
• 2024-11-30 20:37:38
pragnę poinformować iż chodziło mi o schemat obrazkowy lecz to co jest napisane nie j...
• 2024-11-28 16:29:46