Zdzisław Beksiński urodził się w 1929 roku w Sanoku w rodzinie o długich tradycjach działania na rzecz lokalnej społeczności. W czasie okupacji hitlerowskiej artysta uczył się w szkole handlowej Polonische Offentliche Handelsschule, a także w tajnym gimnazjum. W 1947 roku zdał maturę w Gimnazjum Męskim w Sanoku. Następnie ukończył studia architektoniczne na Politechnice Krakowskiej.
W 1951 roku ożenił się z Zofią Heleną Stankiewicz, z którą miał syna Tomasza. Po zakończeniu edukacji pracował jako inspektor nadzoru budowlanego. Przez długi okres był również plastykiem w Dziale Głównego Konstruktora Sanockiej Fabryki Autobusów „Autosan” (którą założył jego pradziadek), a więc zajmował się projektowaniem wyglądu poszczególnych elementów autobusów.
Jednocześnie poświęcał się malarstwu, rzeźbie i grafice. W 1977 roku Beksiński wraz z rodziną przeprowadził się do Warszawy. Żona artysty zmarła w 1998 roku, a jego syn rok później popełnił samobójstwo. W 2005 roku artysta został zamordowany w swoim mieszkaniu przez 19-letniego Roberta K., znajomego, który pomagał malarzowi w wykonywaniu drobnych prac domowych. Cała rodzina została pochowana we wspólnym grobowcu na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.
Zdzisław Beksiński - charakterystyka twórczości
Zdzisław Beksiński był malarzem, rzeźbiarzem, grafikiem i fotografem. Początkowo zajmował się głównie czarno-białą fotografią, w której przeważały motywy fizycznego bólu, lęku i smutku. Artysta skupiał się na elementach rozkładu i deformacji ludzkiego ciała, a także na uchwyceniu uczucia strachu za pomocą charakterystycznych skulonych póz, np.: „Portret mojej żony”, „Odchodząca”, „Strefa”.
Zdzisław Beksiński/ http://beksinski.dmochowskigallery.net |
Beksiński fotografował nie tylko postaci ludzkie, ale także małe miasteczka uchwycone w bardzo charakterystyczny sposób – przeważały tu puste ulice i przedmieścia, ponury pejzaż, wrażenie zagubienia. Zajmował się również fotografią abstrakcyjną, bliską poetyce XX-wiecznych kierunków awangardowych: ekspresjonizmowi czy surrealizmowi. Przeważają na tych zdjęciach specyficzne skupienie na świetle i motywach akwatycznych.
W stylu abstrakcyjnym utrzymane były też rzeźby Beksińskiego. Najczęściej przedstawiały one swoiste wariacje na temat twarzy czy maski, np. „Rzeźba głowy”.
Wreszcie najważniejszą dziedziną jego twórczości stało się malarstwo. Artysta malował motywy fantastyczne, przepełnione wieloznaczną symboliką, a także aurą tajemniczości, inspirując się w dużej mierze filozofią orientalną. Swoim pracom nie nadawał tytułów. Na początku XXI wieku zainteresował się grafiką komputerową, którą włączał do swoich dzieł.