Roman Opałka/ fot. Claude Guibert (1995) |
Roman Opałka urodził się w 1931 roku w Abbeville-Saint Lucien we Francji. W 1935 roku jego rodzina wróciła do Polski. W 1940 roku została zaś deportowana do Niemiec, skąd przeniosła się po zakończeniu wojny do Francji. Następnie rodzina powróciła po raz kolejny do Polski.
W latach 1946-1948 Roman Opałka kształcił się w dziedzinie litografii i grafiki w Wałbrzychu. Od 1949 roku studiował sztukę i projektowanie w Łodzi, zaś w latach 1950-1956 na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W 1957 roku odbył swoją pierwszą podróż do Francji. Jego pierwszą żoną była Alina Piekarczyk.
Od lat 60. prace malarza zaczęły zdobywać prestiżowe nagrody na arenie międzynarodowej. W 1976 roku Opałka poznał swoją drugą miłość, Marie-Madeleine Gazeau, a rok później na stałe wyjechał z Polski i osiedlił się we Francji. Był najdroższym polskim artystą, którego dzieła jeszcze za życia osiągały ogromną wartość. Zmarł w 2011 roku w Rzymie.
Roman Opałka - twórczość
Roman Opałka był słynnym malarzem i grafikiem, którego twórczość zalicza się do kierunku zwanego konceptualizmem. Zaczynał od tak zwanego malarstwa materii o wyraźnych cechach abstrakcyjnych. Malował obrazy przedstawiające rozmaite kształty geometryczne utrzymane w monochromatycznej kolorystyce (cykle „Chronomy”, „Fonematy”). Tworzył również eklektyczne kompozycje z płótna, drewna i pierza (cykl „Poduszkowce”, „Integracje”) oraz znane grafiki („Opisanie świata”, „Adam i Ewa”).
Wpołowie lat 60. głównym problemem interesującym twórcę stał się upływ czasu, który zyskał w jego twórczości własne środki wyrazu; nazywa się je „ideą progresywnego liczenia”. Opałka używał jednej barwy, którą w kolejnych latach malował liczby o coraz słabszym odcieniu, dążąc do całkowitego stopienia tego koloru z tłem. Opałka używał barwy białej, zaś tło z czarnego podlegało stopniowemu rozjaśnianiu. Ostatnim etapem, którego nie udało się osiągnąć artyście, miało być malowanie na białym tle.
Ponadto malarz nagrywał swój głos, wypowiadając kolejne liczby i fotografował się. Był to słynny cykl „Opałka 1965/”, którego przesłanie polegało na uświadomieniu ludzkiej przemijalności, a także było przejawem zatarcia granicy pomiędzy sztuką i życiem.
Opałka był laureatem wielu nagród i odznaczeń, między innymi został odznaczony złotym medalem „Zasłużony Kulturze - Gloria Artis” i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.