Banksy (istnieje kilka wersji jego prawdziwego nazwiska: Robert Banks czy Robert Gunningham, Robin Baksy) urodził się w 1974 roku w Anglii. Artysta jest jednym z najsłynniejszych na świecie twórców graffiti, jednak ukrywa swoją tożsamość i nikt nie wie, jak naprawdę wygląda. Nawet kiedy jego film „Wyjście przed sklep z pamiątkami” został nominowany do Oscara w 2010 roku, Banksy nie zjawił się na ceremonii.
Jego prace zostały docenione przez krytyków, ponieważ wyróżniały się oryginalnością wyrazu. Artysta używa do grafik charakterystycznych szablonów, które zawsze nawiązują do kontekstu, w którym zostaną umieszczone, np. w 2012 roku podczas letnich igrzysk w Londynie namalował dwa obrazy graffiti ironicznie komentujące olimpiadę. Jeden z nich przedstawiał olimpijskiego zawodnika z tyczką w ręku, która przypominała rakietę, na drugim olimpijczyk przeskakiwał przez siatkę zakończoną kolczastym drutem. Przekaz grafik Banksy’ego jest zatem bardzo mocnym manifestem pacyfizmu i kontestacją komercji.
Artysta często zaopatruje swoje prace w ironiczny komentarz. Swoistym wyróżnikiem jego dzieł jest również umieszczanie ich w bardzo nietypowych miejscach, np.: w londyńskim zoo, na murach San Cristobal de Las Casas w Meksyku, na murze oddzielającym Palestynę i Izrael, ruinach w Nowym Orleanie po katastrofie Catrina.
Graffiti Banksy'ego na murze granicznym (Betlejem)/ fot. Markus Ortner (2005) |
Banksy tworzy również liczne happeningi i rzeźby (np. eksponat przedstawiający wypchanego szczura przebranego za graficiarza, dmuchana lalka przebrana w strój więźnia, limitowane serie banknotów z wizerunkiem księżnej Diany).
W największych galeriach na świecie jego obrazy osiągają zawrotne ceny. Banksy przedstawia na nich często ikony popkultury w niecodziennych sytuacjach, np. królową Wiktorię, Kate Moss. Ponadto maluje słynne obrazy „przetworzone”, np. „Mona Lisę” czy „Nocne jastrzębie” Edwarda Hoppera. Zasłynął również z tego, że umieszczał swoje prace na największych, prestiżowych muzeach (np. mężczyzna pchający sklepowy wózek w tle jaskiniowych malowideł na British Museum) lub przemycał je i umieszczał na wystawach.
Sztuka tego artysty jest wyraźnie zaangażowana w najważniejsze wydarzenia na świecie, ma ambicję przebicia się przez ciasny schemat politycznej poprawności obowiązującej w oficjalnym dyskursie (również mediów) i pokazania indywidualnego głosu. Banksy posługując się prowokacją, niespodziewanie przywraca pamięć o fundamentalnych wartościach. Ważne miejsce w jego pracach zajmują wolność, miłość, pokój, szczęście zwykłych ludzi – zwyczajne sprawy, o które człowiek we wszystkich rejonach świata musi nieustannie walczyć.