Charakterystyczną cechą poezji Zbigniewa Herberta są częste odwołania do motywów mitologicznych i liczne nawiązania do kultury, także tej współczesnej. Poeta posługuje się znanymi symbolami, postaciami, motywami, by wywołać u odbiorcy pewne skojarzenia, odwołać się do utartych schematów i wyobrażeń, z którymi na ogół podejmuje polemikę.
Motywy zaczerpnięte ze sztuki antycznej stanowią podstawowe tworzywo metaforyki Herberta („ucichły smutek greckiej wazy” - „Opuszczony”; „cierpki obol ojczyzny” - „Nike która się waha”; „krwawi cynobrem Leonidas” - „Zwierciadło wędruje po gościńcu”; „uchylona zasłona Izydy” - „Podróż”). Odwołania do antyku pozwalają poecie wyrazić skomplikowane i niejednoznaczne pojęcia. Starożytni twórcy i bohaterowie symbolizują określone cechy i sytuacje. Hektor („Przesłanie Pana Cogito”) uosabia, na przykład, bohaterstwo, Apollo („Apollo i Marsjasz”) – wyważoną doskonałość sztuki, Katon Młodszy („Pan Cogito o postawie wyprostowanej”) – nieugiętości, Homer i Horacy („Pan Cogito a pop”) – prawdziwe, nieprzemijalne piękno.
Podobną rolę pełnią w twórczości Herberta nawiązania do Biblii („Sprawozdanie z raju”) czy literatury zaliczanej do kanonu („Tren Fontynbrasa”