Wiersz biały - definicja, cechy, przykłady

Wiersz biały to wiersz pozbawiony rymu, zamiast którego stosuje się inne zabiegi wersyfikacyjne, przede wszystkim układ intonacyjno-składniowy i akcentowy.

Historia wiersza białego sięga czasów starożytnych, była to bowiem najczęstsza forma występująca w poezji antycznej. Do literatury polskiej wiersz ten wprowadził Jan Kochanowski w „Odprawie posłów greckich”. Jak podaje „Słownik terminów literackich”, wiersz biały jest stosowany bardzo często w przekładach dramatów starożytnych, ale także przekładach Szekspira. Chodzi tu jednak o wiersz biały w numerycznym systemie wersyfikacyjnym (toniczny, sylabiczny, sylabotoniczny).

W obrębie nienumerycznego systemu wersyfikacyjnego wiersz biały występuje z kolei jako przeciwieństwo rymowanych wierszy wolnych. Wiersz wolny może pojawiać się we współczesnej odmianie zdaniowej (nawiązującej do francuskiego typu „vers libre”). Przykładem współczesnego wiersza bezrymowego, w którym występują długie wersy odpowiadające zdaniu, jest poezja Tadeusza Peipera (np. „Dancing”). Wierszem zdaniowym bezrymowym jest też taki, w którym mamy do czynienia z wersami krótkimi, ale stanowiącymi zestrój intonacyjny zdania (wyrazistą cząstkę zdania), jak u Tadeusza Różewicza.

Najbardziej rozpowszechnioną formą wersyfikacyjną w poezji współczesnej jest jednak bezrymowy wiersz wolny, który rażąco łamie reguły składni poprzez stosowanie ostrych przerzutni (np. Apollinaire, R.M. Rilke, E. Pound). Ponadto, często rezygnuje się w jego obrębie z podziału stroficznego, jak np. w poezji Nowej Fali. Oprócz tego pojawia się tu kontrast pomiędzy długością poszczególnych wersów, a o sposobie „cięcia” tekstu autor decyduje odgórnie, stąd mówi się o emocyjności tego typu wiersza wolnego (tzw. wiersz emocyjny).

Polecamy również:

  • Esej - definicja, cechy, przykłady

    Essai po francusku oznacza „próbę” – od tego też słowa wywodzi się nazwa gatunku. Jest on gatunkiem z pogranicza literatury pięknej i naukowej, wypowiedzią prezentującą pogląd autora w jakiejś kwestii. Najczęściej wyraża jego punkt widzenia na tematy filozoficzne, artystyczne, czasami... Więcej »

  • Dziennik - definicja, cechy, przykłady

    Dziennik intelektualny to gatunek literacki, który wyodrębnił się na przełomie XVIII i XIX wieku we Francji. Forma ta powstała na fali romantycznego indywidualizmu, a więc przekonania, że intymne przeżycia i doświadczenia człowieka mają istotne znaczenie, także dla literatury i sztuki. Więcej »

  • Reportaż - definicja, cechy, przykłady

    Reportaż wykształcił się w drugiej połowie XIX stulecia, co było ściśle związane z rosnącym znaczeniem prasy, która często podejmowała bieżącą tematykę, obrazując zawiłości ludzkiego życia, opisując postęp technologiczny, najnowsze wydarzenia kulturalne, relacjonowała również podróże do... Więcej »

  • Powieść fantastyczno-naukowa - definicja, cechy, przykłady

    Powieść fantastyczno-naukowa wywodzi się z formy literackiej utopii oraz literatury wykorzystującej motyw nieprawdopodobnych podróży na inne planety. Jako prototyp gatunku można wskazać np. „Tamten świat” Cyrana de Bergeraca z XVII wieku czy fragmenty „Podróży Guliwera”... Więcej »

  • Dramat absurdu - definicja, cechy, przykłady

    Dramat absurdu, jak podaje „Słownik terminów literackich”, to jedna z najważniejszych odmian dramatu XX wieku, która charakteryzuje się odejściem od realizmu i zasady prawdopodobieństwa akcji na rzecz kategorii takich jak groteska i parodia. Więcej »

Komentarze (10)
Wynik działania 3 + 1 =
ola
2023-01-04 17:44:16
przda sie niedługo mam napisac wiersz biały
Bobek
2022-05-05 15:29:40
Bardzo fajne i mi się przyda bo właśnie robię zadanie w którym mam napisać o białym wierszu z rymami dzieki:)
Minionkek
2022-05-05 15:24:42
:) fajne I przydatne
Noobek123
2022-05-05 15:23:41
Bardzo fajne i przydatne:)
viola
2021-11-22 06:55:50
może być
Julka Dreć
2021-11-22 06:54:57
Ymm... wszystko bardzo fajnie i wogóle, ale brakuję mi przykładów. Chyba, że są, i to ja jestem taka ślepa XD. Tak czy siak, dzięki :)
PlayerAmongUs
2020-11-12 08:33:59
Git tekst Nie nie wiem ile to 3+1 ;)
Bababba
2020-09-30 15:41:01
Takie o
ToNieJa
2020-06-04 10:07:47
Fajne
bob
2016-11-05 13:13:11
to jest przydatne
  • Najnowsze
  • Losowe
Ostatnio komentowane
.
• 2024-09-05 17:12:32
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33
DZIĘKUJĘ
• 2024-07-31 13:21:34
I cóż miał rację Marek Aureliusz który chciał podbić Germanię uderzeniem przez Mor...
• 2024-07-06 19:45:33
O tym, że zmienne w czasie pole elektryczne jest źródłem pola magnetycznego, napisał ...
• 2024-06-27 07:25:33