Mario Vargas Llosa urodził się w 1936 roku w Peru. Był jedynym dzieckiem Ernesto Vargasa Maldonado i Dory Llosa Ureta. Rok po jego narodzinach rodzice rozwiedli się. Mario wraz z matką przeniósł się do Boliwii, gdzie jego dziadek zajmował się uprawą ziemi. W 1946 r. dziadek pisarza, Pedro Llosa, otrzymał prefekturę w Piurze i przeprowadził się tam wraz z córką i wnukiem. W 1947 r. doszło do ponownego małżeństwa rodziców Mario, którzy następnie zamieszkali w Limie.
 |
| Mario Vargas Llosa/ fot. flickr.com/photos/universidadcatolica (2011) |
W wieku 14 lat przyszły pisarz rozpoczął naukę w szkole kadetów Colegio Militar Leoncio Prado w Limie. Po dwóch latach nauki wrócił do Piury, gdzie ukończył szkołę średnią. W 1953 r. rozpoczął studia na wydziale humanistycznym. Dwa lata później poślubił swoją daleką ciotkę, Julię Urquidi, starszą od niego o 10 lat. Małżeństwo przetrwało 11 lat. W 1965 r. Llosa ożenił się po raz drugi. Jego wybranką była kuzynka Patricia Llosa, która urodziła mu troje dzieci.
Llosa zarabiał pisząc dla lokalnych gazet i stacji radiowych. W 1959 roku przeniósł się do Paryża, gdzie pracował jako nauczyciel i dziennikarz. Od 1966 r. mieszkał w Londynie i przyjął posadę wykładowcy literatury iberoamerykańskiej na Queen Mary College. Nie przerywał przy tym swojej pracy twórczej. Zainteresował się też polityką, w 1990 roku kandydował w wyborach prezydenckich w Peru.
Llosa jest laureatem licznych nagród literackich, w tym Nagrody Nobla przyznanej mu w 2010 roku. W 2011 r. pisarz został nobilitowany przez króla Hiszpanii i otrzymał tytuł markiza. Obecnie przebywa na emigracji, ale jest częstym gościem w ojczyźnie. Nadal wykłada, publikuje książki i artykuły prasowe, udziela się w życiu publicznym.
Mario Vargas Llosa - twórczość
Mario Vargas Llosa wcześnie odkrył w sobie powołanie literackie, co w jego otoczeniu uważane było za przejaw zniewieściałości, zwłaszcza przez ojca Mario. Dlatego kiedy ukończył 14 lat, ojciec wysłał go do szkoły kadetów. Miał nadzieję, że syn zmężnieje i zapomni o pisaniu. Tak się jednak nie stało – Mario pisał swoje pierwsze opowiadania, podjął pracę w lokalnej gazecie, także w szkole wojskowej zdobył swoją pozycję w grupie dzięki pisaniu listów miłosnych w imieniu kolegów.
W twórczości Vargasa Llosy wiele jest elementów autobiograficznych. W powieści „Miasto i psy” zawarł wspomnienia z pobytu w szkole kadetów. Z kolei swój romans i pierwsze małżeństwo opisał w książce „Ciotka Julia i skryba”.
Ważnym i często poruszanym problemem w twórczości pisarza jest polityka („Rozmowa w katedrze”, „Święto kozła”). Autor ukazuje mechanizmy władzy, wzajemnych zależności niszczących jednostki zbuntowane. Llosa obnaża prawdziwe oblicze dyktatury, typowej dla Ameryki Łacińskiej formy władzy. Także w uzasadnieniu przyznania mu Nagrody Nobla pojawiło się stwierdzenie: „(...) za kartografie struktur władzy oraz porywające obrazy oporu jednostki, buntu i porażki”.
Przewijającym się nieustannie motywem w twórczości Llosy jest cierpienie i okrucieństwo. Pisarz ukazuje je z mieszaniną fascynacji i odrazy. Jego pierwsza nagroda literacka dotyczyła właśnie analizy złych emocji. Na kartach jego książek stale obecne są też wątki erotyczne („Szelmostwa niegrzecznej dziewczynki”).
W twórczość pisarza nie brak humoru i dystansu do siebie, widać to zarówno w książkach z wątkiem autobiograficznym, jak i tych stanowiących studium społeczne. Wyjątkowym przykładem potraktowania z humorem instytucji wojskowej jest powieść „Pantaleon i wizytantki”.
Uwagę zwraca w Llosy szczególny tok narracji – często zaburzający naturalny układ przyczynowo-skutkowy. Wydarzenia przedstawiane są z różnych perspektyw, niejednokrotnie na zasadzie strumienia świadomości („Rozmowa w katedrze”).
Wybrane utwory Llosy
Miasto i psy (1963)
Rozmowa w Katedrze (1969)
Pantaleon i wizytantki (1973)
Ciotka Julia i skryba (1977)
Kto zabił Palomina Molero? (1986)
Pochwała macochy (1988)
Święto kozła (2000)
Szelmostwa niegrzecznej dziewczynki (2006)