Artykuł Czego uczy nas Adam Mickiewicz został umieszczony przez autora jako posłowie w zbiorze poetyckim pt. Wiersze polityczne. W tekście o Mickiewiczu Rymkiewicz próbuje, w roli historyka literatury XIX wieku, objaśnić poetykę i tradycję polskiej poezji tzw. „zaangażowanej”, w której nurt sam Rymkiewicz również się wpisuje.
W myśl idei poezji zaangażowanej, czyli poruszającej tematy narodowe i społeczne, starającej się oddziaływać na społeczeństwo, podnosić sprawy trudne i wywoływać określone nastroje i reakcje czytelników, Jarosław marek Rymkiewicz prezentuje stanowisko romantycznego wieszcza do polskości i w ogóle tematu narodowości: w swoich pismach miał on zaznaczać, że istnieją dwa rodzaje polskości oraz dwa rodzaje Polaków – ci, którym zależy na własnej tożsamości narodowej i ci którzy o nią nie dbają. W pierwszej części artykułu Rymkiewicza zostaje zatem postawiona teza. Jako argumentu wykorzystuje poeta fakt stworzenia przez Adama Mickiewicza dramatu Jakub Jasiński, czyli Dwie Polski (niestety nieukończonego).
W drugiej części tekstu współczesny poeta rozwija tę myśl i pokazuje, że Mickiewicz próbuje społeczeństwu przedstawić jakie różnice występują między dwiema Polskami, jak należy rozumieć to dwojakie istnienie ojczyzny. I tutaj Rymkiewicz jako argumentacje wykorzystuje dzieła wieszcza – III część Dziadów i motyw dwóch ugrupowań spotykających się w salonach warszawskich.
Tekst Jarosława Marka Rymkiewicza ma być w swoim zamyśle rodzajem przypomnienia o tych ważnych kwestiach narodowych, które znalazły swoją wykładnię w twórczości Adama Mickiewicza. Ma być także swego rodzaju usprawiedliwieniem, dopełnieniem – Rymkiewicz skarży się bowiem na końcu tekstu, że wszelkie odwołania do wielowiekowej tradycji literackiej, nie stroniącej od spraw społecznych, na które powołuje się w swojej poezji politycznej, nie są zauważane.