Nelle Harper Lee, Zabić drozda - streszczenie

Część pierwsza

Rozdział 1

Narratorką powieści jest Jean nazywana Skautem. Ma cztery lata starszego brata Jeremiego zwanego Jem. Jej ojciec Atticus Finch jest prawnikiem. Matka zmarła gdy dziewczynka była mała. Dziećmi zajmuje się czarnoskóra kucharka Calpurnia.

W domu obok mieszka rodzina Radleów, która uważana jest za dziwną - jest tam chłopiec, Artur, nazywany przez dzieci Boo, który nie wychodzi z domu.

Historia zaczyna się w wakacje, gdy dziewczynka ma 6 lat i na wakacje do sąsiedztwa przyjeżdża chłopiec - Dill i dużo czasu spędzał z rodzeństwem Finch. Dzieci wymyślają wyzwanie - Dill ma wbiec na podwórko i dotknąć drzwi tego domu. Udaje się mu to zrobić. Z bezpiecznej odległości widzą, że ktoś poruszył firanką w oknie.

Rozdział 2

We wrześniu Dill wyjeżdża, a narratorka cieszy się, że pójdzie pierwszy raz do szkoły. Nauczycielka przekonując się, że Skaut potrafi czytać. Wini za to jej ojca, uważając, że zrobił dziecku krzywdę. Dziewczynka jest przekonana, że umiejętność czytania pojawiła się u niej sama. Jej nauczycielka jest zaraz po studiach i wprowadza nowoczesne metody. Nie zna miejscowych. Kiedy jeden z chłopców nie ma śniadania, chce mu pożyczyć pieniądze. Kiedy on odmawia dziewczynka tłumaczy nauczycielce, że on nie miałby z czego oddać. Jean zostaje uderzona przez kobietę i postawiona do kąta.

Rozdział 3

Skaut chce się zemścić na chłopaku. Widzi to jej brat - zabiera go na obiad do ich domu. Kiedy wracają po przerwie nauczycielka jest przerażona widząc wszę wychodzącą z włosów któregoś z chłopców. Nauczycielka każe mu wrócić następnego dnia po umyciu się. Chłopiec mówi, że nie wróci już do szkoły - co roku przychodzi tylko na jeden dzień. Calpurnia jest milsza niż zawsze - tęskniła za podopiecznymi. Dziewczynka mówi ojcu, że nie chce wracać do szkoły. Mówi on, że jeśli spróbuje postawić się w sytuacji drugiego człowieka, łatwiej będzie 

Rozdział 4

Kończy się rok szkolny. Na wakacje znów przyjeżdża Dil. Chłopcy nie chcą bawić się z Jean.

Rozdział 5

Skaut wypytuje sąsiadkę o Boo Radleya. Chłopcy próbują wywabić go z domu.

Rozdział 6 

Ostatniego dnia pobytu Dila ojciec pozwala dzieciom zostać dłużej na zewnątrz. Chłopcy chcą podejrzeć Boo Radleya - dziewczynka idzie z nimi żeby udowodnić, że może im dorównać. Przechodzą na posesję sąsiadów, ale przestraszeni uciekają w takim popłochu, że Jem zostawia spodnie na płocie. Zbierają się sąsiedzi. Chłopiec braki garderoby uzasadnia przegraną w pokera. W nocy wraca po spodnie.

Rozdział 7

Znajduje je na płocie - złożone i zszyte. Kiedy zaczyna się rok szkolne w wydrążonym drzewie obok domu znajdują prezenty - swoje podobizny wyrzeźbione w mydle i zepsuty, kieszonkowy zegarek. Kilka dni później sąsiad cementuje schowek.

Rozdział 8

Spada śnieg pierwszy raz od lat. W nocy budzi ich ojciec i każe im się ubierać. Dom sąsiadki płonie i boi się, że ich również może się zająć. Dzieci czekają, obserwując, jak strażacy i mieszkańcy walczą z ogniem. Kiedy rano wracają do domu Atticus zauważa, że dziewczynka jest okryta kocem - ani ona, ani brat, nie wiedzą, jak to się stało. Podejrzewają, że to Boo Radley.

Rozdział 9

Dzieci w szkole śmieją się z Finchów, że ich ojciec broni czarnoskórego człowieka. Dziewczynka ma o to do Atticusa pretensje. Mimo wszystko po rozmowie z ojcem nie reaguje na zaczepki. Na święta jadą do siostry ojca. Ciocia próbuje zrobić z niej damę, ale dziewczynka oponuje. Kuzyn wyśmiewa się z pracy jej ojca i dziewczynka nie potrafi się powstrzymać - bije go. Skaut tłumaczy wujkowi, że nie może znieść uwłaczania ojcu.

Podsłuchuje rozmowę braci - rozmawiają o zbliżającej się rozprawie. Ojciec ma nadzieję, że nie odbije się ona zbytnio na dzieciach - chciałby, żeby szukały odpowiedzi u niego, nie w plotkach.

Rozdział 10

W lutym dzieci korzystają ze swojego gwiazdkowego prezentu - wiatrówek. Ojciec mówi, że zabicie drozda, to grzech - te ptaki nikomu nie robią krzywdy, tylko śpiewają. Podczas zabawy znajdują psa ze wścieklizną. Calpurnia obdzwania wszystkich sąsiadów, biegnie też do Radleyów, z ostrzeżeniem. Atticus przyjeżdża z szeryfem i zabija psa ze strzelby. Dzieci są zdumione jego sprawnością. Sąsiadka tłumaczy im, że jako młody chłopiec był nazywany “jednostrzałowcem” - najczęściej trafiał za pierwszym razem.

Rozdział 11

Jedna z sąsiadek prowokuje dzieci, obrażając ich ojca. Jem demoluje za to jej ogród. Ojciec dowiaduje się o tym i każe mu przeprosić. Kobieta chce, by chłopiec czytał jej codziennie przez miesiąc - Atticus mówi, że musi to zrobić. Dziewczynka towarzyszy bratu. Po którejś z sesji pyta ojca co oznacza “kochaś czarnuchów” - tak jest określany Atticus przez tą panią. Kiedy pewnego dnia przychodzi po nich ojciec orientują się, że każdego dnia siedzą u niej trochę dłużej. 

Miesiąc po zakończeniu kary kobieta umiera. Ojciec wyjaśnia dzieciom, że była uzależniona od morfiny, a czytanie chłopca pomogło jej przetrwać wychodzenie z nałogu.

Część druga

Rozdział 12

Na kolejne wakacje nie przyjeżdża Dill i dziewczyna jest bardzo smutna. Ojciec musi wyjechać i dzieci zostają z Calpurnią, wiec idą z nią do kościoła dla czarnych. Część ludzi dziwi się, że tam przyszli i są im niechętni. Podczas nabożeństwa zbierane są pieniądze dla rodziny mężczyzny, którego bronił będzie Atticus. Dziewczynka dowiaduje się, że mężczyzna jest oskarżony o zgwałcenie córki pana Iwela.

Wracając rozmawiają o różnicach rasowych. W domu zastają siostrę ojca.

Rozdział 13

Kobieta tłumaczy, że postanowili z Atticusem, że dzieci potrzebują kobiecej ręki. Ojciec po powrocie potwierdza jej słowa.

Rozdział 14

Dzieci ciągle słyszą złośliwe komentarze pod swoim adresem. Ojciec tłumaczy Jean czym jest gwałt. Dziewczynka chce odwiedzić Calpurnię ale ciotka na ten pomysł reaguje oburzeniem. Kiedy dzieci wychodzą Atticus kłóci się z siostrą - mówi, że Calpurnia wychowała dzieci i opuści dom dopiero, gdy sama będzie chciała.

W nocy Skaut i Jem biją się - rozdziela ich ojciec i każe iść spać.

Dziewczynka po powrocie do swojego pokoju odkrywa w nim Dila, który uciekł z domu. Atticus pozwala mu u nich zostać, ale informuje jego rodziców.

Chłopiec w nocy rozmawia ze Skautem - uciekł, bo rodzice nie zwracali na niego uwagi.

Rozdział 15

Miejscowym nie podoba się, że Atticus broni murzyna i dają temu wyraz. Kiedy oskarżony zostaje przewieziony do więzienia w mieście prawnik wychodzi wieczorem z domu uprzedzając, że wróci późno. Jego dzieci i Dill postanawiają go odnaleźć. Znajdują go na krześle pod drzwiami więzienia. Podjeżdżają cztery samochody, wychodzą z nich mężczyźni chcący zmusić Atticusa, by odszedł z tego miejsca. Dziewczynka biegnie do niego i kiedy rozpoznaje jednego z mężczyzn, ojca kolegi z klasy, prosi, by pozdrowił chłopca. Przypomina też o sprawie, którą jej ojciec pomógł mężczyźnie rozwiązać. Dzięki temu wszyscy odjeżdżają.

Rozdział 16

Następnego dnia rozpoczyna się proces. Dzieci pomimo zakazu ojca idą do miasta i przyglądając się ludziom rozmawiają o różnicach rasowych.

Rozdział 17

Pierwszy jest przesłuchiwany szeryf. Został wezwany przez ojca poszkodowanej - Bob Iwela. Dziewczyna przyznała, że skrzywdził ją Tom Robinson. Kobieta miała podbite prawe oko, ślady rąk na gardle i inne ślady pobicia, jednak na miejsce zbrodni nie został wezwany lekarz.

Następnie zeznaje Bob Iwel. Opowiada jak wracając z lasu zastał Toma krzywdzącego jego córkę. Atticus prosi, by się podpisał - mężczyzna jest leworęczny.

Rozdział 18

Na świadka zostaje wezwana pokrzywdzona. Boi się Atticusa. Mężczyzna prowadzi przesłuchanie tak, by ława przysięgłych poznała życie dziewczyny - ojciec pił, nie wystarczało im pieniędzy na życie. Mówi, że tamtego dnia poprosiła Toma o pomoc, a on rzucił się na nią, złapał za szyję, bił i zgwałcił.

Kiedy Atticus każe Tomowi wstać wszyscy widzą, że jego lewa ręka jest krótsza i zdeformowana. Adwokat swoimi pytaniami próbuje udowodnić, że Robinson nie byłby wstanie dusić kobiety i jednocześnie jej bić. Atticus pyta, czy to ojciec ją pobił, ale kobieta nie odpowiedziała.

Rozdział 19

Zeznaje Tom Robinson. Mówi, że wiele razy bywał u Iwelów - dziewczyna wołała go i prosiła o wykonanie drobnych prac. Robił, to bo widział, że nikt jej nie pomagał. Tamtego dnia zawołała go, żeby pomógł jej z drzwiami, które okazały się sprawne. Przyznała się, że pozbyła się dzieci z domu, po czym rzuciła się na Toma całując go. To zobaczył Bob Iwel i zaczął krzyczeć na córkę. 

Rozdział 20

Skaut wychodzi z Dilem, by ten ochłonął - bardzo wzburzył go sposób przesłuchiwania Toma przez prokuratora. Kiedy wracają na salę Atticus składa oświadczenie. Mówi, że Tom jest oskarżony tylko dlatego, że jest czarny.

Pod koniec jego mowy wchodzi na salę Calpurnia.

Rozdział 21

Przekazuje Atticusowi list od siostry, która pisze, że dzieci zaginęły. Sędzia uspokaja go, że siedzą na galerii. Ojciec każe im wracać na kolację do domu, ale pozwala przyjść na ogłoszenie wyroku. Toma zostaje uznany winnym. 

Rozdział 22

Jem jest zdruzgotany niesprawiedliwością wyroku. Następnego dnia rano ich kuchnia jest pełna jedzenia ofiarowanego przez rodzinę i przyjaciół Toma w ramach wdzięczności dla Atticusa. Z plotek dowiadują się, że w środku miasta Bob Iwel groził ich ojcu.

Rozdział 23

Ojciec mówi dzieciom, że jeden członek ławy przysięgłych wnioskował za uniewinnieniem - ojciec kolegi z klasy Skauta. Kiedy dziewczynka mówi przy ciotce, że będzie chciała zapraszać chłopca do domu częściej opiekunka mówi, że nie ma takiej możliwości, ponieważ jest on z innej sfery.

Rozdział 24

W ich domu do ciotki przychodzą znajome i Skaut musi z nimi siedzieć. Kobiety nieprzychylnie wyrażają się o czarnoskórych.

Tom zostaje zastrzelony podczas próby ucieczki z więzienia. Kalpurnia jedzie z Atticusem powiedzieć o tym jego żonie. 

Rozdział 25

Jadąc mijają Jema i Dila i zabierają ich ze sobą. Od chłopców Skaut dowiaduje się jak przebiegała rozmowa.

Rozdział 26

Zaczyna się nowy rok szkolny. Na lekcji rozmawiają o Hitlerze, więc Skaut w domu próbuje się dowiedzieć więcej na ten temat. Dziwi się, że ktoś może nienawidzić Hitlera, a pozwolić na złe traktowanie murzynów. Jem krzyczy na siostrę, że nigdy więcej nie chce rozmawiać o rozprawie Toma.

Rozdział 27

Skaut dostaje rolę szynki w przedstawieniu o historii miasta

Rozdział 28

Dziewczynka na przedstawienie idzie z bratem. Kiedy wracają do domu, ktoś ich śledzi i atakuje. Skaut zaplątana w kostium nie widzi co się dzieje. Kiedy dochodzi do siebie widzi, że Jem ma złamaną rękę. Przynosi go do domu człowiek, którego dziewczynka nie zna. Wezwany lekarz mówi, że nic chłopcu nie będzie. Szeryf mówi, że pod drzewem leży martwy Bob Iwel z nożem kuchennym w sercu.

Rozdział 29

Dziewczynka opowiada co widziała. Tym kto pomógł bratu był Artur Boo Ridley.

Rozdział 30

Szeryf chce wyciszyć sprawę, ale ojciec na to nie pozwala - jest przekonany, że to jego syn nieumyślnie zabił Iwela i korzystając ze swojej pozycji by wyciszyć sprawę zaprzeczy wszystkiemu, czego uczył syna przez całe życie. Wreszcie policjant mówi, że Iwel sam nadział się na nóż. Po długich przekonywaniach ojciec przyznaje mu rację.

Rozdział 31

Skaut odprowadza Boo Ridleya do domu. Stojąc przed jego drzwiami przegląda wspomnienia z jego perspektywy.

Polecamy również:

  • Kurt Vonnegut – biografia, twórczość

    Amerykański pisarz i publicysta, uznawany za przedstawiciela literatury science fiction i postmodernistycznej. Więcej »

  • Wojciech Młynarski – biografia, twórczość

    Wojciech Młynarski urodził się 26 marca 1941 roku w Warszawie. Był polskim poetą, reżyserem, satyrykiem oraz artystą kabaretowym. Napisał liczne teksty piosenek. Uznawany jest za jednego z najwybitniejszych twórców powojennego kabaretu literackiego. Więcej »

  • Wiesław Myśliwski – biografia, książki

    Pisarz urodził się 25 marca 1932 roku w Dwikozach koło Sandomierza. Dwa razy został laureatem Nagrody Literackiej „Nike” (w 1997 i 2007 roku). Jego ojciec był oficerem pochodzącym z Ćmielowa, brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, a następnie objął posadę urzędnika. Więcej »

  • Jacek Kaczmarski - biografia, twórczość

    Jacek Kaczmarski urodził się 22 marca 1957 roku w Warszawie. Był poetą, pieśniarzem, prozaikiem i kompozytorem. Zasłynął głównie dzięki autorstwu piosenek o tematyce historycznej. Kojarzony jest z ruchem „Solidarności” oraz czasem stanu wojennego. Jego twórczość była rozpowszechniania... Więcej »

  • Leopold Tyrmand – biografia, książki

    Pisarz i publicysta, urodzony 16 maja 1920 roku w Warszawie w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. W okresie wojny większość jego rodziny wywieziono do Majdanka, gdzie zginął m.in. jego ojciec. Więcej »

Komentarze (1)
Wynik działania 2 + 4 =
Gabi Puzdrowska
2022-01-12 16:39:55
Moim zdaniem Tom nie jest winny????✌
Ostatnio komentowane
Ciekawe i pomocne
• 2024-12-03 20:41:33
pragnę poinformować iż chodziło mi o schemat obrazkowy lecz to co jest napisane nie j...
• 2024-11-28 16:29:46
ciekawe, oczekiwałem tylko kraj-stolica. miłe zaskoczenie ;)
• 2024-11-20 18:11:07
A jeśli trójkąt równoramienny jest jednocześnie prostokątny to który bok jest domy�...
• 2024-11-17 07:46:27
przegralem nnn do tego artykulu
• 2024-11-16 13:50:26