Martin Heidegger - biografia i filozofia

Martin Heidegger urodził się w 1889 roku. Odbył studia w zakresie scholastyki we Freiburgu i Marburgu pod opieką naukową Henryka Rickerta. Filozof interesował się również fenomenologią Husserla i Maxa Schelera, a także poglądami Kierkegaarda.

Heidegger ożenił się z luteranką Elfridą Petri, ze związku tego przyszło na świat dwóch synów. Myśliciel wykładał filozofię na uniwersytecie we Freiburgu, gdzie w 1925 roku nawiązał romans ze swoją studentką, Hanną Arendt. Miłość ta przekształciła się następnie w silny intelektualny związek znajdujący odzwierciedlenie w prowadzonej przez całe życie przez oboje filozofów korespondencji.

W 1927 roku Heidegger opublikował swoje główne dzieło „Sein und Zeit” („Bycie i czas”), zaś rok później został profesorem filozofii na uniwersytecie we Freiburgu. W 1933 roku zaczął pełnić funkcję rektora. W tym czasie Heidegger związał się niemiecką nazistowską partią NSDAP i oficjalnie zadeklarował poparcie dla jej poglądów. Ze swoich seminariów wyrzucał studentów pochodzenia żydowskiego, co stanowiło zachowanie paradoksalne w kontekście jego romansu z Arendt, z pochodzenia Żydówką. Prześladowania dotknęły także przyjaciół Heideggera – Edmunda Husserla i Karla Jaspersa, jednak nie wpłynęło to na postawę filozofa.

Mimo swojej wierności narodowemu socjalizmowi, myśliciel w 1934 roku został pozbawiony stanowiska rektora, ponieważ uznano, że zbyt opieszale wprowadza w życie założenia nazizmu. Jego zaangażowanie w działalność NSDAP stało się przyczyną wielkiego konfliktu z Karlem Jaspersem.

Po wojnie Heidegger musiał zmagać się z piętnem nazizmu, ale mimo jego wcześniejszych poglądów, Hanna Arendt (która wyemigrowała do USA) wznowiła z nim kontakt. W 1967 roku odbyło się natomiast słynne spotkanie Heideggera z Paulem Celanem, poetą żydowskiego pochodzenia, którego filozof niezwykle cenił. Nie przyniosło ono jednak spodziewanego oczyszczenia po obu stronach.

Heidegger zmarł w 1976 roku we Fryburgu Bryzgowijskim.

Martin Heidegger - charakterystyka poglądów

Heidegger był jednym z głównych twórców filozofii egzystencjalnej. Swoje poglądy rozwinął nawiązując do myśli Sorena Kirkegaarda, jednak w wersji Heideggera mamy do czynienia z postawą ateistyczną.

W centrum jego koncepcji znalazło się twierdzenie, że zarówno świat, jak i ludzkie życie pozbawione są esencji, a więc stałego, obiektywnego sensu i nadrzędnej logiki. W związku z tym filozof postrzegał egzystencję jako proces naznaczony nieustanną trwogą. Uważał, że życie człowieka w świecie pozbawionym metafizycznego sensu ma wymiar tragiczny.

Ludzka egzystencja jest zawsze byciem-w-świecie, a więc życiem wewnątrz pewnej konstrukcji rzeczywistości. Nie ma bycia świata, ponieważ ludzki byt został niejako wrzucony w świat, a po śmierci – stanie się nicością. Byt nieustannie ciąży ku śmierci („Sein zum Tode”) i ku nicości, ma więc wymiar wybitnie czasowy. Człowiek doznając trwogi (głównie przed śmiercią), podejmuje jednak działania, które zmierzają do skonstruowania własnego sensu, co stanowi wyraz humanizmu.

Istota ludzka sama musi stworzyć własną etykę, pomimo świadomości, że określony wybór nie ma zakorzenienia w żadnym obiektywnym systemie wartości. Najlepszym wyjściem z tej sytuacji jest nieustanne przekraczanie własnych ograniczeń, które nadaje ludzkim wysiłkom wymiar heroiczny.

Egzystencjalizm Heideggera miał przede wszystkim charakter ontologiczny, to znaczy – w centrum jego teorii znajdowała się nie tyle ludzka egzystencja, ile byt w ogóle (Dasein). W późnej filozofii tego myśliciela na czoło wysunęło się zagadnienie tak zwanej różnicy ontologicznej, polegającej na przeciwstawieniu Dasein, czyli „jestestwa” (bytu, w którym ujawnia się sens bycia), problemowi samego „bycia”.

Polecamy również:

  • Egzystencjalizm - definicja, założenia, przedstawiciele

    Egzystencjalizm to jeden z najważniejszych prądów filozofii XX wieku, który zdobył wielką popularność w czasie II wojny światowej, a także w latach 50., stając się inspiracją dla wielu znanych artystów. Więcej »

  • Pragmatyzm - definicja, założenia, przedstawiciele

    Pragmatyzm to jeden z ważniejszych kierunków filozoficznych, jakie powstał na przełomie XIX i XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Prekursorem, a jednocześnie pomysłodawcą nazwy był Charles Peirce – logik i matematyk, zwolennik ścisłości i przydatności filozofii. Więcej »

  • Katastrofizm - definicja, przedstawiciele, znaczenie

    Katastrofizm to nurt w myśli filozoficzno-społecznej dwudziestolecia międzywojennego, który powstał na początku lat 30. Katastrofizm miał trzy podstawowe oblicza: kulturowe, ekonomiczne oraz polityczne. Więcej »

  • Fenomenologia - definicja, założenia, przedstawiciele

    Fenomenologia to jeden z najważniejszych dwudziestowiecznych nurtów w filozofii niemieckiej. Jego twórcą był Edmund Husserl, który rozumiał fenomenologię jako teorię poznania i bytu. Dla tego myśliciela była ona filozofią naukową, traktującą o faktach oczywistych, które można poznać za... Więcej »

  • Karl Jaspers - biografia i filozofia

    Karl Jaspers urodził się w 1883 roku w Dolnej Saksonii. Początkowo studiował prawo, jednak potem zmienił zainteresowania i zajął się medycyną, a dokładnie psychiatrią (uczył się w Berlinie, Getyndze i w Heidelbergu). W 1910 roku ożenił się z Gertrudą Mayer. Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 1 + 4 =
Ostatnio komentowane
super
• 2024-12-21 22:05:33
ok
• 2024-12-15 19:31:35
Ciekawe i pomocne
• 2024-12-03 20:41:33
pragnę poinformować iż chodziło mi o schemat obrazkowy lecz to co jest napisane nie jest ...
• 2024-11-28 16:29:46
ciekawe, oczekiwałem tylko kraj-stolica. miłe zaskoczenie ;)
• 2024-11-20 18:11:07