Biografia
Pisarz urodził się 24 lutego 1885 roku w Rzeszowie. Prócz kariery literackiej prowadził także życie wojskowe – był kapitanem piechoty Wojska Polskiego. Bandrowski studiował pianistykę w Krakowie, Lwowie, a także Lipsku i Brukseli, jednak kariery muzyka nie podjął ze względu na problemy z ręką (dwukrotnie złamaną w dzieciństwie). Od 1970 roku zajmował się działalnością publicystyczną, pisał liczne recenzje i szkice. W Brukseli studiował także filozofię i w tym samym czasie zaangażował się w polskie emigracyjne stowarzyszenia i organizacje młodzieżowe o profilu niepodległościowym.
W 1911 roku zadebiutował jako pisarz wydając powieść pt. Niezguła. Wtedy również ukazały się jego nowele i kolejne powieści. Tuż przed I wojną światową Juliusz Kaden-Bandrowski przyjechał do Krakowa, gdzie współpracował z tygodnikiem „Naprzód”. Przekonania polityczne i społeczne pisarza zbliżały go do Józefa Piłsudskiego. W 1914 roku wstąpił do I Brygady Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego, był także członkiem Polskiej Organizacji Narodowej. W 1916 roku zyskał tytuł chorążego, a w 1917 podporucznika.
W 1918 roku Bandrowski został mianowany na kierownika biura prasowego w Polskiej Komendzie Wojskowej w Krakowie. Wówczas został także redaktorem czasopisma „Żołnierz polski”, jednak zrezygnował z funkcji naczelnego rok później, by spisać relację z wojny polsko-bolszewickiej. W latach 1923-1924 przebywał w rezerwie 14. pułku piechoty we Wrocławiu.
W latach 20. przez jakiś czas przebywał w Stanach Zjednoczonych z odczytami agitacyjnymi, które informowały polonię o sytuacji aktualnie panującej w kraju. W tym okresie bardzo dużo pisał i wydawał. W latach 1923-1926 był przewodniczącym Związku Zawodowego Literatów Polskich, a następnie pełnił funkcję sekretarza Polskiej Akademii Literatury. Po wybuchu II wojny światowej nie opuścił Warszawy – w trakcie oblężenia kierował działem propagandy prasowej w Komisariacie Cywilnym. Brał także udział w tajnym nauczaniu literatury i muzyki.
Juliusz Kaden-Bandrowski zmarł 8 sierpnia 1944 roku w czasie powstania warszawskiego. Przyczyną jego śmierci była rana poniesiona w wyniku ataku pociskiem.
Książki
Swoją pierwszą powieść Niezguła Bandrowski pisał od 1909 roku (wydana w 1911). Kolejną była Proch, z 1913 roku. W międzyczasie ukazał się zbiór nowel jego autorstwa pt. Zawody.
W 1922 roku drukował w odcinkach powieść polityczną Generał Barcz. W 1932 powstała powieść Czarne skrzydła, a następnie Mateusz Bigda. Uważa się, że proza Bandrowskiego odznacza się dużą wiernością faktom. Przenika z niej behawioryzm i elementy ekspresjonizmu. Pisarz lubił łączyć ze sobą nietypowe, kontrastowe środki stylistyczne.
Najważniejsze dzieła Juliusza Kaden-Bandrowskiego według kolejności chronologicznej:
1911 – Niezguła (powieść), Zawody (zbiór nowel)
1913 – Proch
1914 – Zbytki (opowiadania)
1915 – Piłsudczycy, Bitwa pod Konarami (wspomnienia), Iskry (nowele)
1916 – Mogiły
1919 – Łuk
1920 – Jesień (dramat)
1922 – Generał Barcz
1923 – Karty w tas (dramat), Wakacje moich dzieci (opowiadania)
1924 – Przymierze serc i inne nowele
1925 – Miasto mojej matki (opowiadania), Czarne skrzydła (powieść)
1926 – Europa zbiera siano (reportaże)
1927 – Nad brzegiem wielkiej rzeki (opowiadania dla młodzieży)
1932 – Aciaki z I-szej (opowiadania)
1932 – Mateusz Bigda
Białe skrzydła – powst. 1939-1942
Juliusz Kaden-Bandrowski / www.wikipedia.org.pl |