Biografia
Niels Henrik Abel urodził się w 1802 roku w Findo w okolicach Stavanger, na terenie Norwegii. Jego ojciec był teologiem i filozofem oraz pastorem. Ponadto zaś angażował się w polityczną walkę na rzecz niepodległości Norwegii. Matka Abela była córką kupca i hodowcy owiec.
Rodzina żyła w bardzo skromnych warunkach. Z powodu ciągłych wojen z Wielką Brytanią w kraju panował bowiem głód. Niels był drugim z siedmiorga dzieci. Do 13 roku życia uczył go ojciec, natomiast później został wysłany do szkoły katedralnej w Christianii.
 |
| Niels Henrik Abel |
Największy wpływ na młodego Nielsa miał jeden z jego nauczycieli Bernt Holmboe. Abel rozpoczął studia na Uniwersytecie w Christianii. W 1820 roku zmarł ojciec Abela i z tego powodu młodzieniec znalazł się w bardzo trudnej sytuacji finansowej. Dzięki wsparciu Holmboe’a udało się mu jednak dostać stypendium i pozostać w szkole. Ponadto zatroszczył się o niego jeden z wykładowców uniwersyteckich, profesor astronomii Christopher Hansteen.
Matematyk uzyskał skromny grant na podróż do Kopenhagi. Poznał tam swoją przyszłą żonę Christine Kemp. W 1825 roku otrzymał rządowe stypendium na podróż do Europy kontynentalnej. Dwa lata później wrócił do Norwegii i znalazł zatrudnienie jako nauczyciel.
Przez wiele lat bezskutecznie starał się o pracę na którejś z europejskich uczelni. W 1837 roku został zaangażowany w projekt naukowy Uniwersytetu w Christanii. Kiedy w 1828 roku dostał wreszcie intratną propozycję pracy – objęcie katedry na Uniwersytecie w Berlinie – było już za późno. Matematyk zachorował bowiem poważnie na gruźlicę i zmarł w Frolandsvark w 1829 roku.
Dokonania
Niels Henrik Abel zajmował się różnymi gałęziami matematyki. Jego prace z algebry koncentrowały się wokół rozwiązywania równań algebraicznych piątego stopnia. Zastosował do tego celu tak zwaną teorię grup. Do tej dziedziny wiedzy należało również twierdzenie Abela-Ruffiniego dotyczące pierwiastkowania.
Ponadto Abel zajmował się równaniami całkowymi i funkcjami eliptycznymi. W zakresie teorii liczb rozważał natomiast zbieżność szeregów liczbowych i potęgowych. Pozostawił po sobie dotyczące tego problemu tak zwane twierdzenia Abela.