Niccolo Fontana Tartaglia urodził się w 1499 roku w Brescia w Republice Weneckiej na terenie dzisiejszych Włoch. Jego ojciec był kurierem pocztowym, konno przemierzał republiki italskie rozwożąc korespondencję. Kiedy Niccolo miał sześć lat, został osierocony przez ojca, który padł ofiarą morderstwa. Śmierć ojca spowodowała pogorszenie sytuacji materialnej rodziny, a w końcu jej skrajne ubóstwo.
W 1512 roku podczas okupacji Brescia przez Francuzów Niccolo omal nie zginął. Schronił się wraz z rodzeństwem i matką w miejscowej katedrze, jednak został poważnie ranny w twarz. Od tego czasu był zeszpecony oraz miał poważne problemy z mówieniem, stąd wziął się jego przydomek „Tartaglia”, który znaczy tyle, co „jąkała”.
Niccolo Tartaglia |
Niccolo był samoukiem, samodzielnie zgłębiał tajniki matematyki, ale w końcu matka znalazła mu opiekuna Ludovico Balbisonio, który zabrał młodzieńca na studia w Padwie. Po zakończeniu edukacji Tartaglia wrócił do rodzinnego miasta, jednak nie mógł znaleźć zajęcia. Wyjechał zatem do Werony, gdzie został nauczycielem matematyki w jednej ze szkół elementarnych.
W 1534 roku powrócił do Wenecji i również nauczał matematyki. Był uczestnikiem publicznych dysput matematycznych, dzięki którym zyskał dużą popularność jako uczony.
Wkrótce dokonał jednego z najważniejszych odkryć w dziedzinie matematyki – opracował metodę rozwiązywania równań algebraicznych trzeciego stopnia. Z tego powodu w 1539 roku skontaktował się z nim Girolamo Cardano, który pragnął poznać ów tajny sposób. Po usilnych próbach uczonego Tartaglia podzielił się z nim swoim sekretem. Wkrótce jednak bardzo tego pożałował, ponieważ Cardano opublikował metodę w swojej własnej książce „Ars Magna” w 1543 roku. Stało się tak dlatego, że Cardano odkrył, iż to nie Tartaglia jako pierwszy wpadł na tę metodę, ale był nim Scipione del Ferro.
Z kolei Tartaglia zapisał się na kartach historii matematyki nie tylko stworzeniem wzoru na rozwiązywanie równań sześciennych, ale także innymi osiągnięciami. Opracował on bowiem wzór na objętość czworościanu, a także wzór Herona na pole trójkąta.
Zmarł w 1557 roku w Wenecji. Jego osiągnięcia przyczyniły się nie tylko do rozwoju matematyki, ale również mechaniki, batalistyki i geodezji. Tartaglia był także autorem pierwszego przekładu „Elementów” Euklidesa na język włoski.