Biografia
Jakob Bernoulli urodził się w 1654 roku w Bazylei. Był on członkiem słynnego klanu Bernoullich, który szczególnie przysłużył się dla rozwoju matematyki. Rodzina miała korzenie belgijskie. Przodkowie klanu byli uchodźcami, którzy jako protestanci musieli wyemigrować z kraju opanowanego przez katolicką dynastię hiszpańską.
Ojciec Jakoba, Nicolaus Bernoulli, był szanowanym obywatelem Szwajcarii, pełniącym ważne funkcje publiczne. Matka również pochodziła z zamożnej i znanej familii – bankierów. Brat Jakoba, Johann, podobnie jak on sam, był sławnym matematykiem. Tą samą profesją trudnił się również bratanek Jakoba, Daniel.
Jakob Bernoulli |
Jakob w 1671 roku uzyskał magisterium z filozofii na Uniwersytecie w Bazylei, a w 1676 licencjat z teologii na tej samej uczelni. Jednocześnie we własnym zakresie Jakob wbrew woli rodziców studiował matematykę i astronomię.
W 1676 roku wyjechał do Genewy, gdzie pracował jako wykładowca. Następnie udał się do Francji w celu pogłębiania swojej wiedzy matematycznej. Kolejnymi etapami jego naukowych podróży były Niderlandy i Wielka Brytania. W krajach tych udało mu się nawiązać wiele kontaktów ze słynnymi osobistościami świata nauki.
Po powrocie do Szwajcarii w 1683 roku objął posadę wykładowcy mechaniki na Uniwersytecie w Bazylei. Rok później ożenił się z Judith Stupanus. Małżeństwo miało dwójkę dzieci.
W 1867 roku został profesorem matematyki. Kiedy młodszy brat Jakoba, Johann, również zajął się matematyką, Jakob początkowo został jego nauczycielem, ale wkrótce relacja przekształciła się w ostrą rywalizację i wzajemną niechęć. Na skutek konfliktu Johann opuścił Szwajcarię. Jakob Bernoulli pracował na Uniwersytecie w Bazylei aż do śmierci w 1705 roku. Katedrę po nim objął brat Johann.
Dokonania
Jakob Bernoulli, matematyk, który zapoczątkował matematyczną tradycję w swojej rodzinie jest uważany za jednego z najważniejszych uczonych w zakresie nauk ścisłych. Pozostawił on po sobie imponującą ilość prac.
Jego dzieła zapoczątkowały badania nad teorią prawdopodobieństwa i rachunkiem różniczkowym. Fundamentalnym wkładem w tę dziedzinę było tak zwane twierdzenie Bernoulliego, dotyczące rozkładu dwumianowego.
Ponadto wprowadził on pojęcie całki, a także zajmował się rachunkiem wariacyjnym. W kręgu jego zainteresowań znajdowały się również fizyka eksperymentalna i astronomia. Fascynowała go tak zwana spirala logarytmiczna, którą pragnął mieć wyrytą na grobie.