Biografia
Pierre de Fermat urodził się w 1601 roku w Beaumont-de-Lomagne we Francji. Jego ojciec zajmował się handlem oraz był konsulem miasta. Pierre miał trójkę rodzeństwa.
Początkowo uczył się w klasztorze Franciszkanów. Następnie podjął naukę na Uniwersytecie w Tuluzie, a w 1620 roku przeniósł się na Uniwersytet w Bordeaux, by zgłębiać wiedzę matematyczną. Potem wyjechał do Orleanu, gdzie studiował prawo.
Od 1631 roku pracował w Tuluzie jako prawnik, a ponadto został członkiem rady parlamentu, dzięki czemu uzyskał tytuł szlachecki i zmienił nazwisko Pierre Fermat na Pierre de Fermat. W 1638 roku został członkiem izby wyższej.
Pierre de Fermat |
W latach 50. XVII wieku Tuluzę nawiedziła zaraza, która zdziesiątkowała mieszkańców. Po tym wydarzeniu większość starszych urzędników zmarło, dlatego Fermat został członkiem sądu najwyższego rozpatrującego sprawy kryminalne.
Przez większość życia korespondował z czołowymi francuskimi matematykami. Nie przykładał wagi do jasności i porządku swoich wywodów i nie miał zamiaru wydawać swoich dzieł. Większość jego prac opublikował dopiero syn Samuel po śmierci de Fermata.
Matematyk zmarł w Castres w 1665 roku.
Dokonania
Pierre de Fermat przyczynił się do rozwoju wielu gałęzi matematyki. W zakresie teorii liczb był autorem słynnego wielkiego twierdzenia Fermata, zgodnie z którym „dla liczby naturalnej n>2 nie istnieją takie dodatnie liczby naturalne x, y, z, które spełniałyby równanie: xn + yn = zn”. Nie przeprowadził jednak dowodu na to twierdzenie.
Wprowadził również pojęcie specyficznych liczb naturalnych, które nazwano od jego nazwiska liczbami Fermata. Wynalazł metodę rozkładu liczby na czynniki pierwsze, zwaną algorytmem Fermata. Ponadto zajmował się geometrią i określił metodę współrzędnych oraz sposób wykreślania krzywej drugiego stopnia przez płaszczyznę stożka.
Co więcej, zajmował się funkcjami – wyznaczył metodę określania ekstremum – minimum i maksimum. Jego prace przyczyniły się do rozwoju rachunku prawdopodobieństwa.
Warto również pamiętać, że osiągnięcia Fermata znalazły zastosowanie w optyce. Chodzi tu o tak zwaną zasadę Fermata określającą minimalną drogę optyczną, jaką odbywa promień świetlny.