Biografia
Rene Descartes urodził się w 1596 roku w Turenii na terenie Francji. Pochodził z rodziny szlacheckiej. Początkowo pobierał nauki u Jezuitów, potem zaś przez krótki czas uczył się w Paryżu, a następnie studiował prawo na Uniwersytecie w Poitiers. Kontynuował naukę w Bredzie, gdzie uzyskał stopień z inżynierii wojskowej.
Od 1618 roku był żołnierzem armii holenderskiej i walczył na wielu frontach, dzięki czemu poznał niemal całą Europę. Do Francji wrócił w 1625 roku. Zajął się wówczas matematyką i fizyką.
Rene Descartes/ portret autorstwa Fransa Halsa |
Po kilku latach ponownie wyjechał do Holandii, gdzie znalazł zatrudnienie na Uniwersytecie we Franeker. Miał córkę ze związku z Helene Jans. W 1649 roku został zaproszony przez królową Krystynę do Szwecji. Kartezjusz miał zostać jej osobistym nauczycielem filozofii oraz pomagać przy organizowaniu Szwedzkiej Akademii Nauk. Descartes nie mógł się jednak przyzwyczaić do bardzo surowego klimatu, przeziębił się i zmarł na wskutek wynikłych komplikacji. Śmierć Kartezjusza miała miejsce w Sztokholmie w 1650 roku.
Dokonania
Descartes był znanym filozofem i uczonym. Zasłynął przede wszystkim ze słynnego powiedzenia „Cogito ergo sum” („Myślę, więc jestem”), wokół którego skupiała się cała jego refleksja nad człowiekiem. Filozof uznał ludzką świadomość i rozum za podstawowe dyspozycje stanowiące o istocie człowieczeństwa.
Jednocześnie w filozofii Kartezjusza człowiek był bytem odizolowanym od reszty świata, świadomość miała go bowiem wyróżniać z całego otoczenia. Myśl tę zawarł w takich dziełach, jak „Rozprawa o metodzie”, „Medytacje o pierwszej filozofii”. Zaprezentowany przez Kartezjusza system pojęć zyskał nazwę racjonalizmu i stał się jednym z głównych europejskich nurtów myślenia.
Najważniejszą rolę odegrał zwłaszcza w epoce oświecenia. Descartes zasłużył się również na polu nauk przyrodniczych i ścisłych. W matematyce zajmował się przede wszystkim geometrią, zainicjował dział zwany geometrią analityczną.
Matematyka zawdzięcza takie pojęcia, jak funkcja oraz liczby urojone. Descarets pracował także nad równaniami algebraicznymi, zwłaszcza trzeciego i czwartego stopnia. Był autorem reguły znaków Kartezjusza, twierdzenia Bezouta oraz tak zwanego zasadniczego twierdzenia algebry. Zapoczątkował graficzny zapis potęg za pomocą indeksu górnego.
Na gruncie fizyki był autorem zasady zachowania pędu i teorii wirów. Optyka z kolei zawdzięcza uczonemu prawo załamania i odbicia światła.