Biografia
Stanisław Ulam urodził się w 1909 roku we Lwowie. Pochodził z rodziny o korzeniach semickich. Jego ojciec był adwokatem. Ulam studiował inżynierię na Politechnice Lwowskiej. Uczył się między innymi pod kierunkiem Stefana Banacha.
Równocześnie Ulam zainteresował się matematyką i w 1934 roku uzyskał doktorat z tej dziedziny. Wraz z kilkoma znanymi uczonymi (m. inn. Stefan Banach, Hugo Steinhaus, Stanisław Mazur) współtworzył Lwowską Szkołę Matematyczną.
Stanisław Ulam/ Los Alamos National Laboratory |
W latach 30. wiele podróżował po Europie, był w Szwajcarii, Francji i w Anglii. W 1935 roku został zaproszony przez Johna von Neumanna do Stanów Zjednoczonych, gdzie został zatrudniony na Uniwersytecie Princeton. Następnie zaś rozpoczął pracę na Uniwersytecie Harvarda.
Przed wybuchem II wojny światowej udało mu się uzyskać amerykańską wizę i zabrać do Stanów w sierpniu 1939 roku swojego młodszego brata i bratanków. Rodzina naukowca, która została w Polsce, zginęła w Shoah.
W 1941 roku Ulam został profesorem na Uniwersytecie w Wisconsin, uzyskał również amerykańskie obywatelstwo i ożenił się z Francoise Aron. Uczony należał do zespołu pracującego nad projektem Manhattan zmierzającym do wyprodukowania bomby atomowej. W 1943 roku uzyskał obywatelstwo amerykańskie.
W Los Alamos pracował w latach 1943 – 1967. Następnie został dziekanem Wydziału Matematyki na Uniwersytecie w Kolorado. Był członkiem Amerykańskiej Narodowej Akademii Nauk. Zmarł w Santa Fe z powodu ataku serca w 1984 roku.
Dokonania
Stanisław Ulam, amerykański matematyk polskiego pochodzenia, zasłużył się na polu matematyki i fizyki teoretycznej. Był jednym z naukowców, którzy brali udział w powstawaniu bomby neutronowej. Za pomocą komputerów projektował modele reprodukowania neutronów oraz rozwiązania zagadnienia tak zwanej drgającej struny. Rozwiązanie to zyskało miano układu oscylującego Fermiego-Pasty-Ulama.
Ulam zajmował się topologią, teorią mnogości i teorią miary. Jego prace przysłużyły się do rozwoju teorii grup oraz funkcji rzeczywistych. Co więcej, Ulam zainicjował tak zwaną numeryczną metodę Monte Carlo, wykorzystywaną do projektowania bardzo złożonych procesów matematycznych takich, jak obliczanie całek czy łańcuchów procesów statystycznych. Opiera się ona na losowaniu poszczególnych wielkości procesu.