Barbara Tylicka, O krakowskich psach i kleparskich kotach. Polskie miasta w baśni i legendzie – bohaterowie

W legendach umieszczonych w zbiorze Barbary Tylickiej pojawiają się dwie grupy postaci: historyczne oraz fantastyczne. Ich losy przeplatają się wzajemnie, wielu z nich decyduje o kluczowych dla miasta i narodu sprawach.

Postaci historyczne

Giedymin – legendarny wódz litewski z tytułem Wielkiego Księcia, żyjący w latach 1275-1341. Według podań jest on założycielem Białegostoku, w którym podczas polowania uciekł mu tur.

Jakub Feliks Michelis – lekarz pochodzący z Białegostoku, założyciel szkoły dl akuszerek. To on tłumaczył żonie hetmana Branickiego Izabeli skąd i arystokratów błękitny kolor krwi. Miało to być spowodowane spożywaniem przez tę warstwę społeczna dużej ilości tłustego mięsa.

Fryderyk II Hohenzollern  - pruski król żyjący w okresie 1712-1786. Był uczestnikiem pierwszego rozbioru Polski, a zbiorze legend jest przyrównywany do diabła. Na Kaszubach rzeczywiście wierzy się w mityczną postać szatana imieniem Stari Frec.

Bolesław Krzywousty – polski książę, którego życie przypadało na lata 1086-1138. W miejscu gdzie niegdyś książę pokonał ogromnego jelenia założono miasto – Jelenią Górę.

Trajan – rzymski cesarz (53-117). Jedna z przypowieści opisuje jak Rzymianin Sekstus podarował ukochanej Radosławie rzymski denar z wizerunkiem cesarza, który odnaleziony został XX wieku, jednak Słowianie, z których pochodziła kobieta żyli na tych ziemiach dopiero od VI wieku – Calista, gdzie miało miejsce to wydarzenie leżało na terenach dzisiejszej Słowacji.

Feliks Szaniawski – biskup pochodzący z Krakowa, dzięki któremu w Kielcach stanął wspaniały zegar miejski Żył w okresie 1668-1732. Legenda głosi, że gdy rzemieślnik pracował nad zegarem, Szaniawski za bardzo wtrącał się w jego pracę, aż w końcu tak zdenerwował robotnika, że ten rzucił zlecenie. Tak do dzisiaj zegar pozostał niedokończony.

Janusz – pierwszy znany wójt miasta Łódź, żyjący w XVI wieku,  który miał przybyć łodzią do miejsca założenia miasta. Stąd łódź w jego herbie widoczna do dzisiaj.

Henryk Probus (1258-1290) – wrocławski i krakowski książę, który pozostawał w ostrym konflikcie z wrocławskim biskupem Tomaszem II Zarembą m.in. o budowę kościoła.

Postaci fantastyczne

Diabły – w demonologii chrześcijańskiej uchodziły za złe duchy, a w legendach i podaniach ludowych ich rysy nieco złagodniały. Jednym z najsłynniejszych miał być szlachecki demon Boruta, strzegący zamku w Łęczycy – został pokonany w pojedynku z panem młodym. On był również odpowiedzialny za naniesienie ogromnej ilości piasku w okolice Olkusza, skąd powstała dzisiaj istniejąca Pustynia Błędowska.

Utopiec – postać mieszkająca zazwyczaj w pobliżu rzeki, w Odrze w Opolu. Udało mu się uchronić mieszkańców miasta od powodzi.

Orły – jedna z legend opowiada o locie pewnego myśliwego na grzbiecie ogromnego ptaka. Zaniósł on człowieka do miejsca, gdzie przebywali ludzie zamienieni w orły. Udało im się odzyskać ludzką postać gdy zaczęli przestrzegać praw gościnności.

Czarodziej-pustelnik – występuje w legendzie o Rzeszowie, zamieszkiwał pobliskie miastu bagna. Czarodziej opiekował się zwierzętami, ukarał m.in. księżniczkę znęcającą się nad małymi stworzeniami.

Królowa krasnoludków – zamieszkująca okolice Torunia, która razem z poddanymi żywiła się samym miodem. Jest to opowieść o początku toruńskich pierników.

Gryf – mityczna postać żyjąca w Warszawie. Było to stworzenie z ludzką głowa, ciałem lwa i skrzydłami nietoperza. Zakochał się w warszawskiej syrenie, z która wspólnie bronili miasta przed najeźdźcami. Gryf poległ podczas potopu szwedzkiego i od tamtej pory Syrena z mieczem sama broni Warszawy.

Polecamy również:

Komentarze (0)
Wynik działania 5 + 1 =
Ostatnio komentowane
nie wiem po co takie łatwe działanie
• 2025-02-04 15:03:23
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01
To ja ola
• 2025-01-20 14:10:30
bardzo się przyda na ściągi na kartkówki
• 2025-01-16 13:41:59