 |
| Edmund Niziurski (21.05.2006), fot. Mariusz Kubik |
Biografia
Polski prozaik, dramaturg, publicysta i scenarzysta, ur. 10 lipca 1925 roku w Kielcach, w rodzinie urzędniczej. Edukację pobieraną w gimnazjum w mieście rodzinnym przerwał wybuch drugiej wojny światowej. Wraz z rodziną został ewakuowany na Węgry, gdzie kontynuował naukę w gimnazjum dla uchodźców, a do Polski powrócił w 1940 roku. Po tajnych kompletach w Ostrowcu zdał egzamin maturalny w 1943 roku i rozpoczął studia prawnicze (również na tajnych kompletach) w Jeleńcu. Po zakończeniu wojny kontynuował studia na Uniwersytetach Lubelskim i Jagiellońskim, studiując równocześnie dziennikarstwo w Wyższej Szkole Nauk Społecznych w Krakowie i socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po uzyskaniu tytułu magistra prawa mieszkał w Katowicach i Kielcach, a od 1952 roku w Warszawie.
Równolegle z pracą zawodową i publicystyką uprawianą na łamach tygodnika „Wieś” Niziurski praktykował również własną twórczość literacką. Zadebiutował już w roku 1944 opublikowanym w „Biuletynie Informacyjnym” wierszem, po wojnie natomiast współpracował z czasopismami dla dzieci i młodzieży „Płomyk” i „Świat Młodych”, tworzył również słuchowiska dla Polskiego Radia. W 1951 roku został członkiem Związku Literatów Polskich, w roku następnym członkiem ZAiKS, a później także Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Zasłynął głównie jako autor powieści dla dzieci i młodzieży, które zaskakiwały nowatorską formą językową, obfitującą w rozmaite zabawy słowem i jego znaczeniem, czerpiącą z autentycznego slangu młodzieży, pomieszanego z językiem naukowym. Narracja tego typu utworów jest prowadzona w stylistyce sensacji, nie pozbawionej sporej dawki poczucia humoru. Twórczość dla dorosłych jest natomiast utrzymana w stylistyce realizmu magicznego i groteski, skupiając się często na sytuacji indywidualisty wyobcowanego ze społeczeństwa.
Twórczość
Powieści i opowiadania dla dorosłych:
1951 „Gorące dni”
1956 „Śmierć Lawrence'a” (zbiór opowiadań)
1958 „Przystań Eskulapa”
1964 „Wyraj”
1975 „Eminencje i bałłabancje”
1976 „A potem niech biją dzwony”
Powieści i opowiadania dla młodzieży:
1954 „Księga urwisów”
1955 „Dzwonnik od świętego Floriana” (zbiór opowiadań)
1956 „Lizus” (zbiór opowiadań)
1959 „Niewiarygodne przygody Marka Piegusa”
1962 „Wielka heca” (opowiadanie)
1962 „Awantura w Niekłaju”
1962 „Fałszywy trop” (opowiadanie)
1964 „Sposób na Alcybiadesa”
1964 „Nikodem, czyli tajemnica gabinetu” (zbiór opowiadań)
1965 „Wakacje z intruzami” (utwór dramatyczny)
1966 „Jutro klasówka” (zbiór opowiadań, w 1970 r. ukazało się wydanie 2 poszerzone)
1969 „Siódme wtajemniczenie” (pierwotny tytuł: „Twierdza Persil”)
1970 "Klub włóczykijów, czyli Trzynaście przygód stryja Dionizego i jego ekipy”
1971 „Naprzód, Wspaniali!”
1971 „Opowiadania” (zbiór wznowiony w 1976 roku jako „Trzynasty występek”)
1977 „Adelo, zrozum mnie!”
1978 „Awantury kosmiczne”
1987 „Nieziemskie przypadki Bubla i Spółki”
1987 „Gwiazda Bernarda”
1994 „Bąbel i Syfon na tropie”
1997 „Nowe przygody Marka Piegusa (również niewiarygodne)”
1998 „Sekret panny Kimberley” (zbiór opowiadań)
2001 „Lalu Koncewicz, broda i miłość – i inne opowiadania” (zbiór opowiadań)