 |
| John Ronald Reuel Tolkien (1916) |
Biografia
John Ronald Reuel Tolkien urodził się w 1892 roku w Bloemfontein w Oranii, w Południoej Afryce. Ojciec Tolkiena zmarł, gdy pisarz miał 4 lata, co spowodowało, że rodzina (matka z dwójka synów) przeniosła się do Anglii i zamieszkała w Birningham. W 1904 roku zmarła matka pisarza, a on wraz z bratem znaleźli się pod opieką księdza Francisa Morgana. Tolkien uczył się w prestiżowej szkole Króla Edwarda. W tym czasie zakochał się w swojej koleżance-sierocie Edith Bratt, co spotkało się z dużym sprzeciwem jego rodziny. Od 1911 roku studiował w Oxfordzie filologię klasyczną, a potem także angielską. Od dzieciństwa pasjonowały go egzotyczne języki, sam wymyślał również dziwaczne dialekty. Po studiach zaczął wykładać na uczelni i ożenił się z Edith Bratt.
W czasie I wojny światowej został zmobilizowany do armii i wysłany na front francuski. Dużo chorował i przebywał w szpitalach wojskowych. Po wojnie wrócił do Oxfordu, a następnie otrzymał również posadę na uniwersytecie w Leeds. W 1924 roku został profesorem literatury angielskiej, a następnie wrócił wraz z rodziną do Oxfordu. Jego powieściowe dzieła przysporzyły mu wielkiej popularności i zapewniły finansowe powodzenie, zwłaszcza dzięki sukcesowi „Władcy pierścieni” w Stanach Zjednoczonych. Po śmierci żony (1971) mimo emerytury Tokien powrócił do nauczania akademickiego. Zmarł w Bournemouth w 1973 roku.
Charakterystyka twórczości
Tolkien był prozaikiem, poetą i filologiem angielskim, uznaje się go również za prekursora literatury fantasy. Już w dzieciństwie przejawiał duże zdolności językowe i zainteresowanie staronordyckimi sagami. Duży wpływ na jego osobowość miała matka, która zaszczepiła w nim pasje do niesamowitych historii. Jego pierwszą powieścią, był wydany w 1937 roku „Hobbit, czyli tam i z powrotem”, książka która zyskała dużą popularność wśród czytelników. Pisarz wykreował w niej barwną rzeczywistość krasnoludów, elfów i hobbitów, która jednocześnie miała głębokie sensy etyczne.
Tolkien inspirował się ludowymi wierzeniami, zwłaszcza mitologią skandynawską, ale też baśniami, „Biblią” czy wielką literaturą angielską, np. Miltonem. Wprowadził tu stały schemat, obowiązujący również w późniejszych powieściach, oparty na konstrukcji podróży, której celem jest odnalezienie lub ocalenie magicznego przedmiotu.
W latach 1936 – 1949 powstawała natomiast kontynuacja tej książki, czyli „Władca pierścieni”. Trzy tomy powieści („Drużyna pierścienia”, „Dwie wieże”, „Powrót Króla”) zostały ostatecznie opublikowane w 1954 roku, co przyniosło pisarzowi międzynarodową sławę. Zaczęły powstawać kluby tolkienowskie zrzeszające wielbicieli tej twórczości.
Inne ważniejsze utwory prozatorskie pisarza to „Silmarillion” (1977), „Historia Śródziemia”, „Niedokończone opowieści” – wszystkie wydane po śmierci twórcy przez jego syna Christophera Tolkiena. Warto również pamiętać, że Tolkien był autorem wierszy, np. dla dzieci „Przygody Toma Bombadila”. Na szeroką skalę zajmował się również tłumaczeniami, pisaniem artykułów i opracowań, rysunkiem. W sumie jego dorobek liczy około dwustu publikacji.