 |
| Jan Brzechwa, fot. Władysław Miernicki |
Biografia
Właściwie Jan Wiktor Lesman, poeta, bajkopisarz i tłumacz literatury rosyjskiej pochodzenia żydowskiego. Urodził się 15 sierpnia 1898 roku w Żmerynce na Podolu jako syn inżyniera kolejowego. Był bratem stryjecznym Bolesława Leśmiana, który wymyślił jego pseudonim literacki. Z zawodu Brzechwa był prawnikiem specjalizującym sie w prawie autorskim, a po drugiej wojnie światowej pracował m.in. jako radca prawny wydawnictwa „Czytelnik”.
Jako poeta zadebiutował wierszami wydanymi w 1915 roku na łamch piotrogrodzkiego „Sztandaru” i kijowskich „Kłosów Ukraińskich”, zaś w latch 20-tych współpracował - jako autor skeczy i piosenek - z takimi kabaretami, jak „Qui Pro Quo”, „Czarny Kot”, czy „Morskie Oko”. Pierwszy tom poetycki pt. „Oblicza zmyślone” ukazał sie w roku 1926, natomiast pod koniec lat trzydziestych Brzechwa zaczął tworzyć serię utworów dla dzieci, którą zapoczątkował tomik wierszy „Tańcowała igła z nitką”. W 1939 roku ukazał się jeden z najpopularniejszych tomików jego autorstwa pt. „Kaczka Dziwaczka”, zawierający m.in. takie wiersze, jak tytułowa „Kaczka Dziwaczka”, czy „Sójka”. W czasie drugiej wojny światowej powstała „Akademia Pana Kleksa”, której kontynuacją były wydane w latach 60-tych powieści dla młodzieży „Podróże Pana Kleksa” i „Tryumf Pana Kleksa”.
W latach 50-tych angażował się w działalność polityczną jako autor socrealistycznych wierszy gloryfikujacych ustrój i partię – m.in. „Marsz”, „Głos Ameryki”, później wycofał się jednak z tego typu przedsięwzięć, skupiając się na pracy zawodowej i twórczości dla dzieci. Za swoje osiągnięcia otrzymał m.in nagrodę Prezesa Rady Ministrów w 1956 r. oraz nagrodę I stopnia Ministra Kultury i Sztuki w 1965 r. Zmarł w Warszawie 2 lipca 1966 roku.
Twórczość
Oblicza zmyślone (1926)
Tańcowała igła z nitką(1938)
Kaczka Dziwaczka ( 1939)
Akademia Pana Kleksa (1946)
Ptasie plotki (1946)
Na wyspach Bergamutach (1948)
Teatr Pietruszki (1953)
Podróże Pana Kleksa (1961)
Tryumf Pana Kleksa ( 1965)