Fryderyk II Wielki - biografia, osiągnięcia, przydomek

Fryderyk II objął rządy w państwie pruskim 1740 roku i sprawował je przez 46 lat. Był on jednym z dwóch, obok swojego ojca, Fryderyka Wilhelma I, twórców potęgi państwa pruskiego, wyprowadzając je na czoło wyścigu europejskich potęg.

Przyszły władca urodził się 24.01.1712 roku w Berlinie. Dzieciństwo i młodość upłynęła mu w konflikcie z własnym ojcem, surowym Fryderykiem Wilhelmem I. Młody Fryderyk był z natury miłośnikiem nauki i filozofii, zwolennikiem humanizmu i wszechstronnej nauki, z kolei jego ojciec gardził tymi wartościami i chciał wychować swojego syna na kolejnego władcę – żołnierza. Fryderyk II próbował nawet w pewnym momencie uciec z Prus, jednak cały plan zakończył się tragicznie- w obecności przyszłego władcy ścięto jego przyjaciela, Hansa von Katte, sam zaś Fryderyk spędził prawie rok w twierdzy. W późniejszych latach stosunki między ojcem i synem nieco się poprawiły, nigdy nie można jednak powiedzieć, że były ciepłe.

Mimo konfliktu z ojcem Fryderyk II, koronowany na króla w 1740 roku, potrafił doskonale wykorzystać militarne dziedzictwo ojca. Posiadając potężną armię i silne, scentralizowane państwo postanowił wprowadzić je na szerokie wody polityki. Już w tym samym roku rozpoczął serię wojen z Austrią, trwających do 1763 roku, zwanych w historiografii wojnami śląskimi. W rezultacie owych bojów udało mu się przyłączyć do Prus Śląsk.

Znacznie niebezpieczniejszą dla władzy pruskiej sytuacją było sprowokowanie przez Fryderyka II wybuchu wojny siedmioletniej. W wyniku ataku Prus na Saksonię przeciw agresorowi wystąpiły Austria, Francja i Rosja. Stronę pruską poparła Wielka Brytania. Walki toczyły się ze zmiennym szczęściem, jednak kluczowym momentem była ofensywa wojsk rosyjskich, która miała ogromne szanse na całkowite unicestwienie Prus. Fryderyk II rozważał nawet popełnienie samobójstwa. Doszło wtedy jednak do niespodziewanego zbiegu wydarzeń – w 1762 roku zmarła caryca Elżbieta, nieprzejednana przeciwniczka Prus, a władzę przejął Piotr III, niezrównoważony i prawdopodobnie chory psychicznie władca. Podziwiając Fryderyka II nie tylko wstrzymał atakujące wojska, ale i przeszedł na stronę pruską. W kilka miesięcy później został on obalony, a władzę przejęła jego żona, Katarzyna II. Uznała ona, że zwycięstwo Prus zbytnio by je wzmocniło, ale całkowita porażka naruszyłaby równowagę europejską, wycofała się więc  z wojny. Wydarzenia te nazywa się popularnie „cudem domu brandenburskiego”.  Zawarty w 1763 roku pokój w Hubertusburgu potwierdzał panowanie pruskie na Śląsku (poza niewielkimi fragmentami pozostałymi w rękach Austrii). Po tym konflikcie Fryderyk nie angażował już swojego państwa w długie wojny, za wyjątkiem krótkiej (1778-79) wojny o sukcesję tronu w Bawarii, zwaną wojną kartoflaną. W jej wyniku Hohenzollernowie potwierdzili swoje prawa do tronów w księstwach niemieckich w Ansbach i Bayereuth.

W kwestii polityki wewnętrznej Fryderyk II stworzył silny i scentralizowany aparat państwowy, który słuchał się wyłącznie jego rozkazów. Władca tłumił wszelkie próby własnej inicjatywy urzędniczej, chcąc być władcą absolutnym. Jednocześnie zachęcał i wielką rolę przykładał do rozwoju handlu i rzemiosła, widząc w tym podstawę dobrobytu kraju.

Fryderyk II Wielki zmarł 17.08.1786 w Poczdamie.