Wojny śląskie w XVIII w. - przyczyny, przebieg, skutki

Fryderyk II Wielki posiadał odziedziczone po ojcu państwo o ogromnych możliwościach mobilizacyjnych, sprawnej armii i finansach, pozwalające pokusić się o poszerzenie swojego terytorium siłą. Władca pruski łakomym wzrokiem spoglądał na bogate tereny Śląska, należące w owym momencie do Austrii.

Pierwsza wojna śląska toczyła się w latach 1740 – 1742 i miała być w założeniach  krotkim konfliktem, który miał pozwolić na oderwanie Śląska w chwili, gdy Austria zajęta była problemem dziedziczenia tronu (zasiadała na nim właśnie młoda  Maria Teresa). Dzięki zwycięstwom w wojnie podpisano już w 1742 roku pokój we Wrocławiu, który oddawał Prusom większość Śląska. Jednocześnie konflikt ten spowodował reakcję łańcuchową, która zapoczątkowała wojnę o sukcesję austriacką (1744  - 1748).

W roku 1744 doszło do kolejnych walk prusko – austriackich. Były one tym razem spowodowane obawami pruskimi przed sojuszem austriacko – bawarsko – saksońskim, który mógł zagrozić nabytkom Prus. Z ich strony było to więc uderzenie wyprzedzające, które wyparło Austriaków z Bawarii i pobiło wojska saskie. Traktat pokojowy z Drezna z 1745 roku potwierdzał nabytki terytorialne Fryderyka II.

Do trzeciej i ostatniej wojny śląskiej doszło w roku 1756. Tym razem powodem wybuchu była agresja pruska na osłabioną Saksonię, tereny której Fryderyk planował włączyć do swojego państwa. Niespodziewanie doszło do eskalacji konfliktu, który przekształcił się w ogólnoeuropejską wojnę, gdzie śląski epizod był tylko jednym z wielu frontów.  W roku 1757 Prusy poniosły szereg klęsk, zostały jednak uratowane przez pogorszenie się sytuacji Austriaków na froncie francuskim. W roku 1759 Prusy poniosły straszliwą klęskę w bitwie pod Kunowicami, a na przełomie 1761 i 1762 wydawało się, że sprzymierzeni Rosjanie i Austriacy są gotowi zająć Berlin. Niespodziewana śmierć carycy Elżbiety (1762)  i zmiana frontu przez Rosję odwróciły kartę losu. Wkrótce przeciwko Prusom walczyła już samotnie Austria, która w roku 1763 podpisała traktat pokojowy w Hubertsburgu. Na jego mocy potwierdzono pruskie panowanie nad Śląskiem, który stał się od tego czasu jednym z najważniejszych części składowych Prus.