Tadeusz Kościuszko - biografia, dokonania, najważniejsze informacje

Andrzej Tadeusz Bonawentura Kościuszko urodził się 4.02.1746 roku w Siechnowiczach na terytorium współczesnej Białorusi. Był potomkiem starej, choć niezbyt zamożnej rodziny szlacheckiej. Początkowo uczył się w szkole pijarskiej w Lubieszowie, później zaś, po utworzeniu w roku 1765 Szkoły Rycerskiej, podjął w niej naukę i stał się jej jednym z najsłynniejszych wychowanków. W 1769 roku wyjechał na pięć lat do Francji (był już wtedy w stopniu kapitana), a po krótkim powrocie do kraju udał się w kolejną podróż do Drezna i Paryża. Gdy dowiedział się o rewolucji w Ameryce Północnej na ochotnika przybył tam i w 1776 roku wsparł buntowników ze Stanów Zjednoczonych. Jego zdolności inżynieryjne i umiejętne dowodzenie pozwoliły odnieść wiele zwycięstw nad Anglikami, co spowodowało, że Kościuszko cieszył się wielkim szacunkiem, Kongres Stanów Zjednoczonych awansował go do rangi generała brygady i obdarzył hojnym nadaniem ziemskim.

Sam Kościuszko jednak nie korzystał ze swojej sławy zbyt długo, wracając do Polski w roku 1784. Tam zaangażował się w politykę, stając się jednym z zagorzałych zwolenników stronnictwa patriotycznego. Po uchwaleniu Konstytucji 3 Maja miał być jednym z wielu dowódców, którzy mieli zorganizować odrodzoną i silną armię polską.

W czasie wojny polsko – rosyjskiej roku 1792 uczestniczył w działaniach wojennych w stopniu generała majora, dowodząc w bitwie pod Dubienką (18.07.1792 roku). W czasie walk odznaczony Virtuti Militari. Gdy dotarła do niego wieść o przystąpieniu króla do Targowicy, uznał władcę za zdrajcę sprawy, za którą wspólnie walczyli. Po zakończeniu wojny wyjechał przejściowo za granicę, jednakże cały czas utrzymując kontakty ze spiskowcami, którzy przygotowywali plany pierwszego w dziejach Polski powstania.

Kiedy wyszły na jaw plany redukcji wojsk polskich przez Rosjan, Kościuszko powrócił do kraju i 24.03.1794 roku złożył na rynku słynne śluby, ogłosił się też Naczelnikiem Siły Zbrojnej Narodowej. Jako wódz powstania odniósł zwycięstwo w bitwie pod Racławicami (4.04.1794), wkrótce potem zaś, 7.05.1794 uniwersał połaniecki, mający przyciągnąć chłopów do powstania obietnicami poprawy ich bytu i ograniczenia pańszczyzny.

W drugiej połowie roku poniósł klęskę w bitwie pod Maciejowicami (10.10.1794) i ranny dostał się do niewoli. Po upadku Rzeczpospolitej spędził dwa lata w Rosji, z której car Paweł I wypuścił go w zamian za obietnicę nieszkodzenia Rosji. Krótki czas przebywał w Ameryce, później zaś w Paryżu, a ostatecznie w Solury w Szwajcarii. Nie angażował się czynnie w czasie wojen napoleońskich, nie ufając ani Francuzom, ani państwom koalicji. Zmarł 15.10.1817 roku w Solury.