Austria za panowania Marii Teresy i Józefa II - opracowanie, najważniejsze informacje

W połowie XVIII wieku dynastia Habsburgów panowała w krajach bardzo różnych pod względem etnicznym i społecznym. Były to: Austria, Czechy, Węgry, Siedmiogród, obecna Belgia, Mediolan i Neapol. Zagrożeniem dla pozycji tej dynastii w tych krajach okazała się agresywna polityka Prus, które dążyły do powiększenia swojego terytorium, jak również zwiększenia swojej roli w Rzeszy, co siłą rzeczy musiało wiązać się ze spadkiem potęgi Habsburgów.

Aby móc poradzić sobie z zagrożeniem płynącym z zewnątrz konieczne było umocnienie się władzy Habsburgów. W tym celu szereg oświeceniowych reform podjęła cesarzowa Maria Teresa (1717-1780) oraz jej syn i następca Józef II (1741-1790).

We wszystkich krajach, które znajdowały się pod panowaniem Habsburgów wiedeńska władza centralna prowadziła politykę merkantylistyczną, która wiązała się z ograniczeniem importu towarów luksusowych. Równocześnie z tymi działaniami władza podniosła podatki oraz nałożyła je również na duchowieństwo i szlachtę, co spowodowało znaczne zwiększenie funduszy państwowych.

Poprawa sytuacji gospodarczej Austrii  pozwoliło zwiększyć armię cesarską do 300 tysięcy żołnierzy.

Kolejnym czynnikiem, który pozwolił na umocnienie władzy habsburskiej była prowadzona przez nich polityka tolerancji religijnej oraz reforma Kościoła katolickiego. Józef II wydał patenty tolerancyjne, które zrównywały pod względem prawnym protestantów i katolików. Dopuszczano w nich również możliwość zmiany przez katolika wyznania. Umożliwiono też Żydom naukę na uniwersytetach oraz wykonywanie niektórych zawodów, które dotychczas były zarezerwowane tylko dla chrześcijan. Poza tym cesarz Józef II dokonał likwidacji większości zgromadzeń zakonnych, twierdząc, że nie przynoszą one pożytku ani państwu ani społeczeństwu. Majątek pozyskany z tych działań został przeznaczony na finansowanie szkolnictwa wszystkich szczebli.

Aby zwiększyć wydolność pracowników cesarz podjął decyzję o zwiększeniu dni roboczych. W tym celu zniósł wiele świąt kościelnych. Zakazał też ogłaszania wszelkich bulli papieskich bez jego pozwolenia.  Żeby lepiej egzekwować wszelkie postanowienia dotyczące religii nakazał też wszystkim proboszczom bezwzględne wykonywanie poleceń władzy państwowej. Te wszystkie zmiany doprowadziły do silnego uzależnienia wszelkich poczynań Kościoła katolickiego od państwa, a duchowni stali się po prostu urzędnikami państwowymi.
Podsumowaniem reform przeprowadzonych przez Józefa II było wydanie nowego kodeksu karnego, w którym ograniczono karę śmierci, zniesiono stosowanie tortur oraz zrównano wszystkie stany wobec prawa.