Towarzystwo Demokratyczne Polskie - program polityczny, cele, przywódcy

Po upadku powstania listopadowego w roku 1831 poza granicami Królestwa Polskiego znalazła się ogromna rzesza weteranów i działaczy patriotycznych, którzy to mieli różne, a często wręcz przeciwstawne poglądy na temat powodów klęski powstania czy możliwości odzyskania niepodległości. Stąd też powstawanie różnego rodzaju obozów i partii politycznych. Najsilniejszą z nich było Towarzystwo Demokratyczne Polskie, założone 17.03.1832 przez m.in. Tadeusza Krępowieckiego i Aleksandra Pułaskiego. Większość założycieli TDP należała wcześniej do lelewelowskiego Komitetu Narodowego Polskiego.

Program polityczny tej pierwszej w dziejach polskich prawdziwej partii został wyrażony w dwóch, nieco różniących się tonem, dokumentach, „Małym Manifeście” z 17.03.1832 roku i „Wielkim Manifeście” z 4.12.1836. Członkowie TDP oskarżali o klęskę powstania szlachtę, która nie potrafiła wykorzystać mas chłopskich w powstaniu i była zbyt konserwatywnie nastawiona do zmian. Z tego tez powodu, mimo iż uważali, że Polskę da się wyzwolić własnymi siłami, konieczne do tego były głębokie i radykalne reformy. Większość członków tego ugrupowania przedstawiała poglądy lewicowe. Byli za zniesieniem pańszczyzny i uwłaszczeniem chłopów.

Organem kierującym TDP była Centralizacja. Wśród jej członków należy wymienić Wiktora Heltmana i Wojciecha Darasza. To właśnie TDP wspierało aktywnie plany powstania narodowego, planowanego na rok 1846. Po fiasku tych planów Centralizacja przeniosła się z Paryża do Londynu. Pismem TDP był „Demokrata Polski”.

W roku 1853 doszło do kryzysu w łonie partii, kiedy to odszedł z niej Ludwik Mierosławski. Jednocześnie zaś wyłamały się bardziej radykalne ruchy, które utworzyły Gromady Ludu Polskiego. Ostatecznie TDP uległo rozwiązaniu w roku 1862.

Polecamy również:

  • Hotel Lambert - historia, program, przywódcy

    Po upadku powstania listopadowego w roku 1831 wielu jego aktywnych uczestników, zarówno żołnierzy, jak i polityków, było zmuszonych do opuszczenia terenów Królestwa Polskiego, w celu uniknięcia kary śmierci lub więzienia. Ostatecznie większa część polskiej elity znalazła swoje... Więcej »

  • Leleweliści - historia, program, przywódcy

    Mianem lelewelistów nazywa się w historiografii działaczy emigracyjnych, którzy po powstaniu listopadowym skupili się wokół wybitnego polskiego polityka i naukowca, Joachima Lelewela. Mówiąc o lelewelistach mamy zazwyczaj na myśli zorganizowany w 1831 roku Komitet Narodowy Polski. Więcej »

  • Gromady Ludu Polskiego - program, przywódcy, historia

    Gromady Ludu Polskiego (nazywane czasem po prostu Ludem Polskim) powstały w wyniku secesji najbardziej radykalnych działaczy Towarzystwa Demokratycznego Polskiego 30.10.1835. W jej skład wchodziły dwie duże grupy - Gromady Grudziąż (Grudziądz) i Humań.  Więcej »

Komentarze (1)
Wynik działania 4 + 4 =
no name
2020-01-19 17:51:20
To gdzie są ci leleweliści? Nie mogę się połapać...
Ostatnio komentowane
co to za ludzie
• 2024-10-05 16:24:59
Yyytf
• 2024-10-04 09:18:36
Masz
• 2024-09-27 07:49:55
Dziękuję za krótką acz treściwą syntezę :)
• 2024-09-24 21:14:03
Dodajmy, że było to również ostatnie powstanie wendyjskie (słowiańskie) na terenie N...
• 2024-09-04 21:32:33