Geneza i gatunek
Książka Barbary Tylickiej to zbiór 34 legend i baśni dotyczących największych miast w Polsce, w każdym województwie. Każda opowieść/hasło nosi w tytule nazwę miasta, o którym opowiada oraz odpowiedni herb. W publikacji umieszczono również mapę, na której odnaleźć można poleżenie poszczególnych miejscowości. Tak naprawdę autorka zebrała opowieści spisane przez takie osoby jak Krzysztof Seliga, Helena Rutkowska, Marian Orłoń, Eligiusz Kor-Walczak, małżeństwo Urszula i Aleksander Więckowie, Zdzisław Konwicki i innych.
Czas i miejsce akcji
Wydarzenia opisane w opowiadaniach rozgrywają się przez kilka wieków, począwszy od starożytności na wieku XX kończąc. Miasta, które zostały wyróżnione w książce to Białystok, Bydgoszcz, Bytom, Częstochowa, Elbląg, Gdańsk, Gniezno, Jelenia Góra, Kalisz, Katowice, Koszalin, Kraków, Legnica, Lublin, Łęczyca, Łódź, Olkusz, Opole, Poznań, Radom, Rzeszów, Sandomierz, Siedlce, Szczecin, Toruń, Warszawa, Wieliczka, Wrocław i Zielona Góra.
Metoda
Każda z legend zawiera etymologię nazwy danego miasta oraz najważniejsze wydarzenia historyczne z nim związane. Niektóre z nich dotyczą również życia religijnego (jak opowieść o obrazie Matki Boskiej Częstochowskiej) i obrzędowego, związanego z miejscowymi wierzeniami (np. proces niesłusznie skazanej za czary Sydonii von Borc ze Szczecina).
Książka w nietypowy i bardzo ciekawy sposób poszerza wiedzę czytelnika o historii i kulturze Polski.
Tytuł
Tytuł zbioru nawiązuje bezpośrednio do jednej z krakowskich legend o Krakowie, kiedy w zamierzchłych czasach psy i koty znały ludzką mowę i żyły ze sobą w zgodzie. Zgoda miała jednak swoje granice w temacie pożywienia – kończyła się gdy koty nie dopilnowały specjalnego pergaminu podarowanego psom przez targowe przekupki, które pozwalały im zjadać wszystkie resztki tam porzucane. Od tamtej pory te dwa gatunki stały się sobie wrogie.