Henri de Toulouse-Lautrec - biografia i twórczość

Henri de Toulouse-Lautrec urodził się w 1864 roku w Albi we Francji, w rodzinie o arystokratycznych korzeniach, wówczas już zubożałej i pozbawionej dawnej świetności. Jego rodzice, hrabia Alphonse i hrabina Adele, byli kuzynami. Henri był ich pierworodnym synem. Prawdopodobnie ze względu na zwyczaj kojarzenia bliskich krewnych od pokoleń – dzieci obciążone były wadami genetycznymi. Henri miał zaledwie 150 cm wzrostu. Kiedy w wieku 14 lat złamał lewą kość udową, a w następnym roku obie, odniósł obrażenia na całe życie. Kości nie chciały się zrastać i od tamtej pory już nie rosły. Podczas gdy górne partie ciała rozwijały się prawidłowo, nogi pozostawały nieproporcjonalnie krótkie.

Toulouse-Lautrec studiował malarstwo w Nicei, a później w Paryżu u znanych malarzy: Bonnata, a następnie Cormona. Wówczas też nawiązał znajomość z Emile Bernard i van Goghiem. Studia ukończył w 1887 roku.

W połowie lat 90. związał się z pismem „Le Rire”, dla którego przygotowywał ilustracje. Był jednym z najszerzej znanych malarzy w światku artystycznym. Nazywano go „duszą Montmartre'u”, bywał we wszystkich liczących się lokalach, kabaretach, teatrach i domach publicznych. Żył pełnią życia, nie zadręczając się z powodu ułomności.

Na swoich obrazach uwieczniał nocne życie francuskiej stolicy. Był związany z Suzanne Valadon, która była jego uczennicą, modelką i prawdopodobnie także kochanką. Cierpiał na alkoholizm i pod koniec życia trafił do sanatorium.

Zmarł mając zaledwie 36 lat (1901 r.). Pochowano go w Verdelais, niedaleko miejsca, w którym się urodził. Dopiero po jego śmierci rodzice dołożyli starań, by wypromować jego sztukę. Matka ufundowała w Albi muzeum, w którym zebrano wiele jego prac.

Twórczość Toulouse-Lautreca

Prawdopodobnie ze względu na swoje kalectwo Lautrec w zupełności oddał się sztuce. Za sprawą swojego talentu stał się jednym z najwybitniejszych przedstawicieli postimpresjonizmu. Wśród jego prac ważne miejsce zajmują litografie i ilustracje przedstawiające sceny z życia artystycznej bohemy dziewiętnastowiecznego Paryża, w którym uczestniczył bardzo intensywnie. W jego spojrzeniu wyraźna jest autoironia, artysta kpi z rzeczywistości, której jest częścią. Eksponuje płytkość świata, w którym wszystko jest na pokaz i na sprzedaż. Do jego ulubionych modelek należały Yvette Guilbert i Louise Weber, znana tancerka kankana.

Charakterystyczną cechą jego twórczości jest porzucenie centralnej kompozycji i zastosowanie skośnej perspektywy. W jego pracach uderza też deformacja i groteska. Malarz podkreśla nienaturalność i sztuczność przedstawianych scen i postaci. W ten sposób je demaskuje i ośmiesza. To, co prawdziwe, ukazuje za pomocą czystych i harmonijnych barw. Lautrec często posługiwał się płaska plamą, wyrazistą kolorystyką, płynną, giętką linią.

Podobnie jak inni malarze tego okresu, Toulouse-Lautrec fascynował się sztuką japońską, której wpływy widoczne są szczególnie, gdy mowa o jego plakatach. Opierają się one niemal wyłącznie na czterech podstawowych barwach: czarnej, czerwonej, żółtej i oliwkowo-zielonej. W swoich pracach artysta doskonale łączył znak graficzny i pismo.     

Wybrane dzieła Toulouse-Lautreca

„Autoportret w lustrze” (1880)
„Stajenny z parą koni” (1880)
„Gruba Maria” (1884)
„Praczka” (1884)
„Portret Vincenta van Gogha” (1887)
„W Moulin de la Galette” (1889)
”Taniec z Moulin Rouge” (1890)
„La Goulue wchodząca do Moulin Rouge” (1892)
„Tańcząca Jane Avril” (1892)
„Anglik w Moulin Rouge” (1892)
„Tańczące kobiety” (1892)
„W łóżku” (1893)
„W salonie przy rue des Moulins” (1894)
„Pasażerka z kabiny 54” (1896)
„Marcelle Lender tańcząca bolero w operetce Chilpéric” (1896)
„Maurice Joyant podczas polowania na kaczki” (1900)
„Messalina z dwiema statystkami” (1900/01)

Paul Sescau - Henri de Toulouse Lautrec (1880/1890)