Modernizm w muzyce obejmuje szeroki zakres stylistyczny i czasowy. Terminem tym określa się wszystkie prądy powstające od lat 80. XIX wieku do połowy lat 70. XX w., pozostające w opozycji do stylu romantycznego. Modernizm nie jest jednorodnym stylem, zawiera takie kierunki jak: impresjonizm, ekspresjonizm, futuryzm, serializm czy sonoryzm.
Kompozytorzy romantyczni szukali inspiracji w naturze. Hołdowali tradycjom narodowym i kulturze ludowej, chętnie sięgali do dawnych podań i legend. Twórcy doby modernizmu nobilitowali technikę i codzienność, uznając je za warte ujęcia w sztuce. Wbrew wcześniejszym tradycjom, nie dbali o harmonię i melodyjność, za bardziej istotne uznając rytm i barwę dźwięku. Nastąpiło odejście od form narracyjnych – impresjoniści dążyli do statyki, ekspresjoniści stosowali porwaną frazę, neoklasycyści snucie motywiczne, a jeszcze inni sekwencyjność.
Pierwsze pokolenie modernistów to m.in.: Gustav Mahler, Claude Debussy, Aleksandr Skriabin czy Richard Strauss. Początkowo publiczność nawykła do romantycznej estetyki była nastawiona nieprzychylnie do modernistycznych eksperymentów. Druga faza rozwoju nurtu przypada na wiek XX, wówczas tworzyli tacy kompozytorzy jak Arnold Schönberg, Bela Bartók, Igor Strawiński. Wreszcie na lata po drugiej wojnie światowej przypada trzecia faza modernizmu. Do jej głównych twórców zalicza się: Karlheinza Stockhausena, Pierre'a Bouleza, Krzysztofa Pendereckiego.
Określenia „modernistyczny” w stosunku do muzyki użył po raz pierwszy w 1849 r. Wagner, kiedy krytycznie wyrażał się o operze „Giacomo” Meyerbeera. Wówczas był to zarzut. Kiedy Baudelaire pisał tak o muzyce Wagnera, zaledwie kilkanaście lat później, określenie to miało już pozytywne konotacje. W ujęciu francuskiego poety oznaczało ono muzykę dążącą do „zgłębienia istoty świata”.