Biografia
Pisarz urodził się 27 maja 1878 roku w Lucynie (miejscowość położona w guberni witebskiej). Był dziennikarzem, podróżnikiem o poglądach antykomunistycznych. Urodził się w rodzinie lekarza Marcina Ossendowskiego. Rodzina Ossendowskich posiadała również korzenie tatarskie i szlacheckie. Przeniosła się do guberni pskowskiej, skąd pochodził ojciec. Od roku 1884 Ossendowscy mieszkali już w Kamieńcu Podolskim. Tam Ferdynand Antoni Ossendowski pobierał pierwsze nauki w rosyjskim gimnazjum, ukończonym ostatecznie w Petersburgu. Po śmierci ojca rodzinę utrzymywała matka, a syn dzielnie ją w tym wspierał. Pisarz studiował nauki matematyczno-przyrodnicze, a następnie został asystentem jednego z petersburskich profesorów. Brał udział w licznych wyprawach naukowych (między innymi na Daleki Wschód). Niektóre z nich opisał w swoich książkach.
W 1899 roku Ossendowski musiał opuścić kraj z powodu studenckich zamieszek – wyjechał do Paryża, gdzie rozpoczął studia fizyczne na Sorbonie. Poznał tam m.in. Marię Skłodowską-Curie.
Wrócił do Rosji i został wykładowcą w Tomsku, jednak zamiłowanie do podróży zwyciężyło z karierą naukową. Podczas wojny japońsko-rosyjskiej jako geolog prowadził badania w Mandżurii – poszukiwał surowców potrzebnych armii. Jako organizator protestów przeciw rosyjskim represjom został aresztowany i skazany na karę śmieci, której szczęśliwie uniknął. Następnie został wybrany na przewodniczącego Rewolucyjnego Komitetu Naczelnego i władcę Mandżurii. Za to przez półtora roku był więziony, a wolność odzyskał w 1908 roku. W tym czasie twórca nawiązał współpracę z licznym rosyjskimi czasopismami m.in. „Dziennikiem Petersburskim”.
W 1918 roku wyjechał z Petersburga do Omska, a w czasie rosyjskiej wojny domowej był mocno zaangażowany w działania polityczne. Ze względu na swoją, nieukrywaną antykomunistyczną postawę i przychylność admirałowi Kołczakowi (przywódca tzw. stronnictwa Białych) był ścigany przez bolszewików. Udało się Ossendowskiemu zbiec do Mongolii, gdzie również rozwijał karierę polityczną m.in. jako doradca barona Ungerna w Urdze.
Pisarz przyjechał do Polski w 1922 roku, gdzie zajął się działalnością literacką i publicystyczną. Wówczas ukazało się wiele tytułów jego autorstwa. Zimą 1943 roku Ossendowski wstąpił do Stronnictwa Narodowego. Pod koniec życia zamieszkał w Żółwinie. Twórca zmarł w szpitalu w Grodzisku Mazowieckim 3 stycznia 1945 roku, tuż przed wkroczeniem na ziemie polskie Armii Czerwonej. Ze względu na swoją polityczno-wywiadowczą działalność i ostrą krytykę komunizmu, jego grób był intensywnie poszukiwany przez Rosjan.
Książki
Największą popularność przyniosła Ossendowskiemu książka pt. Zwierzęta, ludzie, bogowie (ukazała się w 1920/1921 roku w Nowym Jorku, a w kolejnych latach w Londynie i Warszawie). Było to dzieło zawierające wspomnienia autora z ucieczki z rewolucyjnej Rosji. Po powrocie do Polski publikował wiele utworów noszących charakter podróżniczych romansów. Na całym świecie ukazało się ponad siedemdziesiąt tytułów jego autorstwa, w przekładach na dwadzieścia języków, co na jakiś czas zapewniło mu miano najbardziej poczytnego pisarza. Do najciekawszych publikacji Ferdynanda Antoniego Ossendowskiego należą:
Chmura nad Gangesem, Noc, W ludzkim pyle, W ludzkiej i leśnej kniei, Zwierzęta, ludzie, bogowie, Cud bogini Kwan-Non: z życia Japonji, Najwyższy lot, Nieznanym szlakiem: nowele, Za Chińskim Murem, Pięć minut po północy, Pod polską banderą, Sokół pustyni, Lisowczycy: powieść historyczna, Przez kraj szatana, Lenin, Przygody Jurka w Afryce, Słoń Birara, Staś emigrant, W krainie niedźwiedzi, Afryka, kraj i ludzie, Skarb Wysp Andamańskich.
 |
| Ferdynand Antoni Ossendowski / www.wikipedia.org.pl |