Proza poetycka – defincja, cechy, przykłady

Proza poetycka to typ literatury łączącej w sobie cechy prozy i poezji. Mamy tu do czynienia z fabularnym układem zdarzeń, a z drugiej strony z językiem nasyconym efektownymi środkami artystycznymi. Dzięki temu tekst zyskuje liryczny, refleksyjny nastrój. Ponadto jest wyraźnie zrytmizowany.

Proza poetycka miała swój początek w romantyzmie w odmianie powieści poetyckiej (np. „Konrad Wallenrod” Mickiewicza, „Maria” Malczewskiego) czy w formie stylizacji biblijnej („Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego”). Proza poetycka była również popularna w okresie Młodej Polski, np. u Żeromskiego („Duma o hetmanie”).

Poetyckość wkroczyła na teren prozy również w XX-leciu międzywojennym, w różnorodnych odmianach. U Aleksandra Wata („Ja z jednej strony i ja z drugiej strony mego mopsożelaznego piecyka”) poetyckość współtworzyła stylistykę surrealistyczną i oddawała mechanizm „pisma automatycznego”. Prozę poetycką tworzył również Jarosław Iwaszkiewicz (np. „Siedem bogatych miast nieśmiertelnego Kościeja”, „Zenobia Palmur”), łącząc charakterystyczne dla siebie motywy miłości i śmierci w stylu ekspresjonistycznym.

Szczególną realizację proza poetycka uzyskała natomiast w twórczości Brunona Schulza („Sklepy cynamonowe”, „Sanatorium pod klepsydrą”), w której język nasycony poezją oddawał bogaty świat onirycznej wyobraźni autora. W II połowie XX wieku proza poetycka występowała głównie u twórców awangardowych, np. Juliana Przybosia.

282.          Proza poetycka – cechy, założenia, twórcy, przykłady

 

 

Proza poetycka to typ literatury łączącej w sobie cechy prozy i poezji. Mamy tu do czynienia z fabularnym układem zdarzeń, a z drugiej strony z językiem nasyconym efektownymi środkami artystycznymi. Dzięki temu tekst zyskuje liryczny, refleksyjny nastrój. Ponadto jest wyraźnie zrytmizowany.

 

Proza poetycka miała swój początek w romantyzmie w odmianie powieści poetyckiej (np. „Konrad Wallenrod” Mickiewicza, „Maria” Malczewskiego) czy w formie stylizacji biblijnej („Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego”). Proza poetycka była również popularna w okresie Młodej Polski, np. u Żeromskiego („Duma o hetmanie”).

 

Poetyckość wkroczyła na teren prozy również w XX-leciu międzywojennym, w różnorodnych odmianach. U Aleksandra Wata („Ja z jednej strony i ja z drugiej strony mego mopsożelaznego piecyka”) poetyckość współtworzyła stylistykę surrealistyczną i oddawała mechanizm „pisma automatycznego”. Prozę poetycką tworzył również Jarosław Iwaszkiewicz (np. „Siedem bogatych miast nieśmiertelnego Kościeja”, „Zenobia Palmur”), łącząc charakterystyczne dla siebie motywy miłości i śmierci w stylu ekspresjonistycznym.

 

Szczególną realizację proza poetycka uzyskała natomiast w twórczości Brunona Schulza („Sklepy cynamonowe”, „Sanatorium pod klepsydrą”), w której język nasycony poezją oddawał bogaty świat onirycznej wyobraźni autora. W II połowie XX wieku proza poetycka występowała głównie u twórców awangardowych, np. Juliana Przybosia.

Polecamy również:

  • Powieść realistyczna - definicja, cechy, przykłady

    Powieść realistyczna narodziła się w XIX-wiecznej Francji. Po raz pierwszy terminu tego użyto w 1826 r. w trzynastym numerze „Mercure français du XIX siecle”. Stanowiło ono wtedy synonim tzw. „literatury prawdy”, miało jednak znaczenie pejoratywne, gdyż kojarzyło się z tym, co jest... Więcej »

  • Powieść awangardowa – geneza, cechy, przykłady

    Powieść awangardowa ukształtowała się na początku XX wieku jako jeden z gatunków literatury awangardy. Wyodrębniła się ona w obrębie takich kierunków, jak ekspresjonizm czy surrealizm. Powieść ta posiada różnorodne realizacje, choć można tu wyróżnić pewne cechy wspólne. Więcej »

  • Powieść parabola - definicja, cechy, przykłady

    Powieść-parabola jako osobny gatunek wyodrębniła się w XX wieku. Geneza tej formy sięga jednak czasów starożytnych. Parabola to inaczej przypowieść, a więc gatunek biblijny, w którym sens dosłowny jest maską sensu metaforycznego (często alegorycznego, dydaktycznego czy moralistycznego). Więcej »

  • Powieść psychologiczna - definicja, cechy, przykłady

    Literackie zaczątki powieści psychologicznej sięgają czasów pogranicza starożytności i średniowiecza. To właśnie wówczas ukazywały się pierwsze teksty, których głównym zadaniem było ukazywanie emocji i przemyśleń podmiotów mówiących. Często miały one charakter... Więcej »

  • Powieść fantasy - definicja, cechy, przykłady

    Powieść fantasy to odmiana literatury fantastycznej (występująca np. obok science-fiction, social-fictiion, political fiction), w której świat przedstawiony z jednej strony nosi znamiona realistyczne (ma konkretny, uszczegółowiony charakter), z drugiej natomiast znacząco różni się od... Więcej »

Komentarze (1)
Wynik działania 2 + 4 =
maturzysta
2021-05-02 15:35:46
Czy "Jądro ciemności" Josepha Conrada to również przykład prozy poetyckiej?
Ostatnio komentowane
bardzo się przyda na ściągi na kartkówki
• 2025-01-16 13:41:59
Latwe
• 2025-01-15 18:41:38
super
• 2024-12-21 22:05:33
ok
• 2024-12-15 19:31:35
Ciekawe i pomocne
• 2024-12-03 20:41:33