Powieść polityczna – defincja, cechy, przykłady

Definicja i cechy

Powieść polityczna to typ powieści, której podstawowym wyznacznikiem jest poruszana przez nią problematyka, dotycząca najczęściej mechanizmów walki o władzę. Gatunek ten jest inspirowany aktualną sytuacją polityczną, rozgrywkami różnych opcji i stronnictw, a także istniejącymi napięciami politycznymi. Okresem prawdziwego rozkwitu tego gatunku była pierwsza połowa Dwudziestolecia w Polsce, kiedy zastanawiano się nad przyszłym kształtem państwa, a w kraju dochodziło na tle politycznym do gwałtownych starć, a nawet zamachów (np. zabójstwo prezydenta Narutowicza).

Twórcy i przykłady

Najważniejsze przykłady polskiej powieści politycznych stanowią: „Generał Barcz” Juliusza Kadena-Bandrowskiego, „Romans Teresy Hennert” Zofii Nałkowskiej, „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego oraz „Pokolenie Marka Świdy” Andrzeja Struga. Proza Kadena jest mocno osadzona w poetyce ekspresjonizmu w stylu Wacława Berenta i skupia się na mechanizmach dążenia do władzy. Z kolei powieść Nałkowskiej pokazuje społeczny wymiar wielkiej polityki. Żeromski i Strug ukazują zaś polską politykę, wykorzystując konwencję powieści inicjacyjnej. W latach 30. powieść polityczna nie występuje w formie czystej, ale łączy się z tonacją fantastyczno-groteskową, np. „Pożegnanie jesieni” Witkacego. W literaturze po II wojnie światowej przykładami powieści politycznych są „Popiół i diament” Jerzego Andrzejewskiego, „Władza” Tadeusza Konwickiego, „Zdobycie władzy” Czesława Miłosza, a także powieści Józefa Mackiewicza, np. „Droga donikąd”.

Polecamy również:

  • Powieść realistyczna - definicja, cechy, przykłady

    Powieść realistyczna narodziła się w XIX-wiecznej Francji. Po raz pierwszy terminu tego użyto w 1826 r. w trzynastym numerze „Mercure français du XIX siecle”. Stanowiło ono wtedy synonim tzw. „literatury prawdy”, miało jednak znaczenie pejoratywne, gdyż kojarzyło się z tym, co jest... Więcej »

  • Powieść awangardowa – geneza, cechy, przykłady

    Powieść awangardowa ukształtowała się na początku XX wieku jako jeden z gatunków literatury awangardy. Wyodrębniła się ona w obrębie takich kierunków, jak ekspresjonizm czy surrealizm. Powieść ta posiada różnorodne realizacje, choć można tu wyróżnić pewne cechy wspólne. Więcej »

  • Powieść parabola - definicja, cechy, przykłady

    Powieść-parabola jako osobny gatunek wyodrębniła się w XX wieku. Geneza tej formy sięga jednak czasów starożytnych. Parabola to inaczej przypowieść, a więc gatunek biblijny, w którym sens dosłowny jest maską sensu metaforycznego (często alegorycznego, dydaktycznego czy moralistycznego). Więcej »

  • Powieść psychologiczna - definicja, cechy, przykłady

    Literackie zaczątki powieści psychologicznej sięgają czasów pogranicza starożytności i średniowiecza. To właśnie wówczas ukazywały się pierwsze teksty, których głównym zadaniem było ukazywanie emocji i przemyśleń podmiotów mówiących. Często miały one charakter... Więcej »

  • Powieść fantasy - definicja, cechy, przykłady

    Powieść fantasy to odmiana literatury fantastycznej (występująca np. obok science-fiction, social-fictiion, political fiction), w której świat przedstawiony z jednej strony nosi znamiona realistyczne (ma konkretny, uszczegółowiony charakter), z drugiej natomiast znacząco różni się od... Więcej »

Komentarze (0)
Wynik działania 1 + 3 =
Ostatnio komentowane
Niga
• 2025-02-17 12:10:09
Fajnie, dziękuję
• 2025-02-13 21:09:19
nie wiem po co takie łatwe działanie
• 2025-02-04 15:03:23
W planie wydarzeń punkt 1 i 2 powinny być zamienione miejscami.
• 2025-01-29 19:30:27
Jest tu zawarte wiele niezbędnych oraz interesujących informacji o twórcy i artyście jakim...
• 2025-01-26 10:13:01