Erotyk to poetycki utwór liryczny, którego tematyką jest miłość. Nazwa pochodzi od greckiego słowa erôtikós, które oznacza 'miłość zmysłową'. Więcej informacji znajdziesz poniżej. Sprawdź z nami swoją wiedzę!
Erotyk - definicja
Erotyk jest utworem lirycznym o tematyce miłosnej – źródłosłów dla nazwy gatunku stanowi greckie wyrażenie erôtikós oznaczające miłość zmysłową.
Podmiotem lirycznym był tu człowiek zakochany, często nieszczęśliwie, kierujący wypowiedź do obiektu swoich uczuć w formie wyznania, pochwały, bądź skargi. Adresat (częściej zaś adresatka) wypowiedzi ulega idealizacji ze względu na stan nadawcy, uniemożliwiający obiektywny ogląd sytuacji.
Środki stylistyczne w erotykach
Z racji bardzo specyficznego charakteru wypowiedzi erotyki posługiwały się przede wszystkim takimi środkami stylistycznymi jak:
- hiperbola (wyolbrzymienie zalet ukochanej),
- enumeratio (wyliczenie),
- poetycka metafora,
- rozbudowany epitet
W bardziej dramatycznych formach (np. barokowej) pojawiały się również: antytezy, oksymorony, wykrzyknienia i inne wyrazy dźwiękonaśladowcze.
Kto pisał erotyki? Znani autorzy erotyków z różnych epok
Za czas najgwałtowniejszego rozkwitu konwencji liryki miłosnej uznaje się epokę średniowiecza z tworzoną wówczas poezją trubadurów. Na szczególną uwagę zasługuje tutaj spuścizna Francesco Petrarki, który w zbiorze „Sonetów do Laury” dał podstawy nowożytnemu spojrzeniu na miłość pomiędzy mężczyzną i kobietą i sposobom jej ukazywania w subtelnej, pełnej wdzięku i tęsknoty liryce.
Sporą fascynację twórczością włoskiego franciszkanina odnajdujemy w utworach o tematyce erotycznej Jana Kochanowskiego, posiadających pierwotnie dosyć lekki, nieuciekający od frywolności charakter, jaki stopniowo ustępował miejsca wierszom pochwalnym na cześć miłości dojrzałej i odpowiedzialnej.
W barokowej literaturze polskiej erotyk znalazł najdoskonalszą realizację w twórczości Jana Andrzeja Morsztyna.
W późniejszych epokach liryka erotyczna nabrała cielesnej dosłowności, jak choćby w wierszach miłosnych Kazimierza Przerwy-Tetmajera, z drugiej zaś strony twórczość Bolesława Leśmiana przyniosła zwrot ku czysto duchowemu, metafizycznemu wymiarowi uczucia, jakie może zaistnieć między kobietą a mężczyzną.
Za największego twórcę erotyku współczesnego uznaje się natomiast Krzysztofa Kamila Baczyńskiego jako autora niezwykle subtelnych, nierzadko dramatycznych w swym kontekście utworów lirycznych kierowanych do żony.