Św. Krzysztof pochodził z Małej Azji, z prowincji rzymskiej Licji. Żył w III wieku; poniósł śmierć męczeńską za panowania cesarza Decjusza ok. 250 r. Jest zaliczany do grona Czternastu Wspomożycieli, czyli szczególnych świętych, których wstawiennictwo zostało uznane przez Kościół za wyjątkowo skuteczne. Najstarsze dowody kultu św. Krzysztofa pochodzą z V w., ale o jego życiu niewiele wiadomo.
W średniowieczu powstała popularna legenda, według której pierwotnie imię Krzysztofa miało brzmieć Reprobus (z greckiego: Odrażający), gdyż miał on mieć głowę podobną do psa. Ponieważ wyróżniał się nieprzeciętną siłą i wzrostem, to postanowił przystać do służby tylko najpotężniejszego pana na świecie i niezwłocznie wybrał się na jego poszukiwanie. Najpierw dotarł na dwór wielkiego króla. Prędko go jednak opuścił, kiedy zorientował się, że władca boi się szatana. Doszedł do wniosku, że ów diabeł, kimkolwiek by nie był, jest o wiele potężniejszy i oddał się w jego służbę. Pewnego dnia odkrył, że szatan też się czegoś boi – tym czymś było imię Chrystusa. Wówczas Reprobus zrezygnował ze służby u diabła i poszedł w służbę Chrystusa. Zapoznał się z nauką chrześcijańską i przyjął chrzest. Musiał jednak odbyć pokutę za to, że usługiwał samemu szatanowi. W ramach zadośćuczynienia postanowił zamieszkać nad Jordanem, by przenosić na swoich potężnych barkach pielgrzymów, idących ze Wschodu do Ziemi Świętej. Pewnej nocy usłyszał trzykrotne wołanie dziecka. Wyszedł ze swojej chaty i ujrzał na brzegu chłopca w białej koszuli, który poprosił o przeniesienie na drugą stronę rzeki. Kiedy wziął go na ramiona, poczuł ogromny ciężar, który go przytłaczał. Zapytał wówczas: „Kto jesteś, Dziecię?” i dostał odpowiedź: „Jam jest Jezus, twój Zbawiciel. Dźwigając Mnie, dźwigasz cały świat”. Na pamiątkę tego zdarzenia Reprobus miał otrzymać greckie imię Christophoros, co oznacza „niosący Chrystusa”. Legenda wspomina też, że Pan Jezus przywrócił Krzysztofowi normalny wygląd.
Wspomnienie liturgiczne św. Krzysztofa obchodzone jest 25 lipca. W ikonografii przedstawiany jest on najczęściej jako olbrzym przechodzący przez rzekę. Na barkach niesie Dzieciątko Jezus, a w ręku trzyma maczugę. Bywa ukazywany także jako potężny mężczyzna z głową lwa. Jego atrybuty to m.in.: dziecko królujące na globie, palma męczeńska, ryba, sakwa , wieniec róż, wiosła.
Zgodnie z dawnymi wierzeniami, kto spojrzy rankiem na wizerunek św. Krzysztofa, będzie bezpieczny aż do wieczora. Przejawem kultu było też umieszczanie na fasadach domów a nawet w bramach miejskich wizerunków przedstawiających Świętego – kamienice takie zwano wówczas „Krzysztoforami”.
Patronat
Św. Krzysztof jest patronem Ameryki, Wilna, chrześcijańskiej młodzieży, kierowców, biegaczy, flisaków, introligatorów, marynarzy, kolejarzy, pielgrzymów, podróżnych, przewoźników, tragarzy, turystów i żeglarzy. Został uznany także za orędownika w śmiertelnych niebezpieczeństwach. W dzień jego wspomnienia poświęca się wszelkiego rodzaju pojazdy mechaniczne.
