Święty Ignacy urodził się jako Inigo Lopez w 1491 r. na zamku w Loyola w Hiszpanii. Pochodził z zamożnego rycerskiego rodu. Swoją karierę rozpoczął jako paź ministra skarbu króla hiszpańskiego, a następnie został oficerem w wojsku wicekróla Nawarry. Z przyjemnością oddawał się ćwiczeniom rycerskim. W 1521 r. został poważnie zraniony w walkach hiszpańsko-francuskich i musiał powrócić do rodzinnego zamku.
W okresie rekonwalescencji Ignacy przeczytał dwie książki, które zmieniły jego życie: Złotą legendę bł. Jakuba de Voragine oraz Życie Jezusa Ludolfa de Saksa. Gdy tylko wyzdrowiał, to udał się do pobliskiego sanktuarium maryjnego (Montserrat). Napotkanemu po drodze żebrakowi oddał swój strój rycerski, a przed cudownym wizerunkiem Matki Bożej złożył broń. Wówczas otrzymał dozgonną łaskę całkowitej wolności od pokus cielesnych . Następnie udał się do Manrezy, gdzie zamieszkał w celi, użyczonej mu przez dominikanów. Pragnąc wieść życie bardziej ascetyczne, osiedlił się w jednej z grot. Chciał zwalczyć swoją próżność. Przestał się golić i strzyc, pościł codziennie i biczował się, nie obcinał paznokci, nie nakrywał głowy. Codziennie przybywał do dominikanów, aby uczestniczyć we Mszy Świętej. Całą swoją uwagę skierował na modlitwę i rozważanie Męki Pańskiej. Miewał myśli samobójcze. Właśnie w tym okresie powstał szkic jego najważniejszego dzieła, czyli Ćwiczeń duchownych.
Po blisko rocznym pobycie w Manrezie Ignacy postanowił udać się na pielgrzymkę do Ziemi Świętej. W 1523 r. dotarł do celu. W drodze powrotnej był dwukrotnie więziony pod zarzutem szpiegostwa. Osiadł w Barcelonie, gdzie dwa lata poświęcił na naukę języka łacińskiego. Następnie podjął studia filozoficzne w Alkala. Mieszkał wówczas w szpitalu i utrzymywał się za posługę oddawaną chorym. Jego strój żebraczy, sposób życia i czynnie zaangażowanie w głoszenie Słowa Bożego, wzbudzały podejrzenia u władz kościelnych, gdyż Ignacy nie miał wówczas jeszcze święceń kapłańskich. Stąd w latach 1527-1528 dwukrotnie był więziony przez świętą inkwizycję.
W 1528 r. Ignacy udał się do Paryża, gdzie kontynuował naukę na tamtejszym uniwersytecie na Sorbonie. Urzeczony historią słynnego antiochieńskiego pisarza i męczennika z II w., zmienił imię na Ignacy. Wówczas zapoznał się i zaprzyjaźnił z bł. Piotrem Faberem i ze św. Franciszkiem Ksawerym. Wkrótce do ich trójki dołaćzyli Jakub Laynez, Alfons Salmeron, Mikołaj Bobadilla, Szymon Rodriguez i Hieronim Nadal. Cała ósemka 15 sierpnia 1534 roku w kapliczce na zboczu wzgórza Montmartre złożyła śluby ubóstwa, czystości oraz wierności Kościołowi, a zwłaszcza Ojcu Świętemu. Tak powstał nowy zakon, zwany Towarzystwem Jezusowym.
Zakon musiał zostać zatwierdzony przez papieża, więc bracia udali się do Rzymu. Tam wszyscy w 1536 r. przyjęli święcenia kapłańskie. Formuła zakonu została zatwierdzona w 1540 roku. Liczba członków Towarzystwa bardzo szybko rosła i zaledwie rok później zebrała się pierwsza kapituła generalna. Przełożonym jednogłośnie został wybrany Ignacy z Loyoli. Sprawował ten urząd do dnia swojej śmierci, czyli do 31 lipca 1556 r. W 1551 roku Ignacy założył uczelnię – Papieski Uniwersytet Gregoriański (Gregorianum), na której wzorowano późniejsze kolegia jezuickie. Jeszcze za jego życia zakon liczył około tysiąca członków.
Ignacy z Loyoli został beatyfikowany w 1609 r. przez papieża Pawła V, a zaliczony w poczet świętych przez Grzegorza XV w 1623 r. Jego relikwie spoczywają w rzymskim kościele di Gesu.
Św. Ignacy Loyola pozostawił po sobie aż 7 tysięcy listów, Opowiadanie pielgrzyma, Dziennik duchowy –świadectwo mistyki ignacjańskiej, a także Ćwiczenia duchowe, które są jego najbardziej znanym dziełem; uważa się je za pierwowzór rekolekcji. Ćwiczenia duchowe stały się bazą do tego, co później nazywano kontrreformacją.
Wspomnienie św. Ignacego z Loyoli obchodzone jest 31 lipca. W ikonografii przedstawia się go w sutannie i birecie (rodzaj czapeczki) lub w stroju liturgicznym z imieniem IHS na piersiach, niekiedy w stroju rycerskim i w szatach pielgrzyma. Jego atrybutami są: księga; globus, który popycha nogą; monogram Chrystusa (IHS), napis AMDG – Ad maiorem Dei gloriam (Na większą chwałę Boga), krucyfiks, łzy, serce w promieniach, smok, sztandar, zbroja.
Patronat
Św. Ignacy jest patronem trzech diecezji w Hiszpanii oraz zakonu jezuitów, dzieci, matek oczekujących dziecka, kuszonych, skrupulantów, żołnierzy, a także uczestników rekolekcji - zarówno rekolektantów, jak i rekolekcjonistów.
